Onderzoek sociale inclusie personen met een beperking in een beschutte woonomgeving (afgerond)

• Project: 2019-2024
• Status: afgerond

De Universiteit voor Humanistiek, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, KansPlus, Platform EMG en Sien onderzochten wat de betekenis van het VN-verdrag is voor mensen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking die verblijven in een beschutte woonomgeving. Zij voerden het onderzoek uit samen met zes zorginstellingen. Het is gefinancierd door ZonMw.

Beschrijving

In juli 2016 ondertekende Nederland het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking. In het VN verdrag staan het bevorderen van participatie en een meer inclusieve samenleving centraal. Maar hoe geef je vorm aan participatie en sociale inclusie voor mensen die wonen in een beschutte leefomgeving? Staat het wonen in een beschutte leefomgeving niet haaks op het idee van sociale inclusie en participatie? 

Het project ‘Sociale inclusie en het VN-verdrag’ brengt in kaart hoe het VN-verdrag kan worden uitgewerkt voor mensen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking die wonen, werken, leren en recreëren in een beschutte leefomgeving. Inzicht zal worden verkregen in wat wonen op een instellingsterrein betekent voor de ontplooiingsmogelijkheden van deze mensen en hoe sociale inclusie daarbinnen vorm krijgt. 

Daartoe is onderzoek gedaan met en bij zes zorginstellingen door heel Nederland die een beschutte woon/werkplek bieden aan mensen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking: Prisma, Nieuw Woelwijck, OlmenEs, Van Boeijen, De Seizoenen en Reinaerde. De onderzoekers liepen mee met mensen met een beperking en hun begeleiders om te ervaren hoe ‘sociale inclusie’ vorm en betekenis krijgt in hun leven. Ook werden familieleden en begeleiders geïnterviewd. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in de ervaringen en belevingen van mensen met een beperking, naasten en betrokkenen, en deze ervaringen zo veel mogelijk mee te beleven. Alle onderzoeksdata die verzameld zijn,  zijn anoniem verwerkt.  

Het onderzoek geeft inzicht aan professionals, teamleiders, managers en bestuurders hoe je kan denken, spreken en vorm geven aan sociale inclusie voor mensen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking die verblijven in een beschutte leefomgeving. Ook biedt het handelingsperspectief aan professionals, teamleiders, managers, bestuurders van zorginstellingen om de sociale dynamiek op een beschutte leefomgeving zo in te richten dat het bijdraagt aan de kwaliteit van leven van mensen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking die wonen in een beschutte leefomgeving en past binnen het VN-verdrag. 

Onderzoekers

• dr. Femmianne Bredewold (projectleider)
• prof.dr. Evelien Tonkens, hoogleraar Burgerschap en humanisering van de publieke sector
• prof.dr. Margo Trappenburg, bijzonder hoogleraar Grondslagen van maatschappelijk werk
• dr. Simon van der Weele, onderzoeker
  
  (Prof.dr. Frans Vosman, emeritus hoogleraar Zorgethiek, was hierbij betrokken tot aan zijn overlijden in juni 2020.)

Partners

Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, KansPlus, Platform EMG en Sien. Zes zorginstellingen: Prisma, Nieuw Woelwijck, OlmenEs, Van Boeijen, De Seizoenen en Reinaerde.

(Mede)financiering

Dit project wordt mogelijk gemaakt door: ZonMw, programma Ethiek en Gezond (Projectnummer 854011001)

Resultaten

• Op 22 mei 2024 werden de resultaten gepresenteerd en besproken op de Conferentie Een Wereld van Verschil. 
• Ook werd het boek gepresenteerd dat Femmianne Bredewold en Simon van der Weele schreven op basis van hun onderzoek: Een Wereld van Verschil: Instellingsterreinen en het Goede Leven voor Mensen met een Verstandelijke Beperking.
• Lees het nieuwsbericht: 'Om inclusie echt inclusief te maken moeten we weer naar de instellingsterreinen gaan kijken'
• Maak sociale inclusie écht inclusief: pleidooi voor ‘verschildenken’   – Sociale Vraagstukken
• What's Good About Inclusion? An Ethical Analysis of the Ideal of Social Inclusion for People with Profound Intellectual and Multiple Disabilities - PubMed (nih.gov)

Lesbrief

In het project is ook lesmateriaal ontwikkeld om in gesprek te gaan over het thema sociale inclusie. Dit materiaal is vrij te gebruiken in de mbo en hbo sociaal werk opleidingen. 

Download lesbrief

Contact

Projectleider Femmianne Bredewold, f.bredewold@uvh.nl 

Foto door Stijn Rademaker.

In juli 2016 ondertekende Nederland het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking. We onderzochten wat de betekenis hiervan is voor mensen met een verstandelijke en of meervoudige beperking die verblijven in een beschutte woonomgeving.