Waardenwijs, een survey onderzoek naar de waarden die ouders meegeven aan hun kinderen (afgerond)
- Periode: 2019
- Status: afgerond
Ouders vinden het doorgaans belangrijk dat kinderen hun waarden delen. Hoewel kennis van de opvoedingswaarden en -idealen van ouders waardevol is voor instanties die betrokken zijn bij de opvoeding van kinderen, is er tot op heden nog weinig bekend over welke waarden ouders willen meegeven aan hun kinderen. In deze studie onderzochten wij de waarden van ouders.
Beschrijving
Het survey-onderzoek werd uitgezet onder ouders die gebruik maken van een kinderopvangvoorziening van Humankind, één van de grootste kinderopvangorganisaties van Nederland. In juli 2019 is aan 15.000 ouders een online vragenlijst gestuurd, die was opgebouwd uit verschillende gevalideerde vragenlijsten, om een drietal onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden:
- Welke waarden willen ouders meegeven aan hun kinderen? (Wat is de relatie tussen levensbeschouwelijke achtergrond en de opvoedingswaarden?)
- Welke wensen en angsten hebben ouders voor hun kinderen in de toekomst? (Wat doen ouders om te voorkomen dat hun angsten uitkomen?)
- Welke opvoedingsstijlen prefereren ouders? (Wat is de relatie tussen levensbeschouwelijke achtergrond en opvoedingsstijl?)
Tien procent van de ouders (N=1518) vulde de vragenlijst volledig in. Uit hun antwoorden op de vraag naar hun levensbeschouwing bleek dat bijna een derde van de ouders een religieuze levensovertuiging heeft. Dat maakte het mogelijk om de waarden van seculiere ouders te vergelijken met die van religieuze ouders. De resultaten kunnen worden samengevat in een aantal conclusies.
Uit de analyse van de antwoorden van ouders op de zogenaamde waardenschaal van Schwartz bleek dat alle ouders, ongeacht hun levensbeschouwing, vooral willen dat hun kinderen opgroeien tot eerlijke mensen die genieten van het leven. Daarnaast vinden alle ouders vrijheid, vrede en verantwoordelijkheid belangrijke waarden om mee te geven aan hun kinderen. Waarden die betrekking hebben op het stimuleren van de onafhankelijkheid en eigenheid van het kind (zelfsturing), betrokkenheid met de wereld (universalisme) en uitdaging in het leven (stimulatie) werden ook door alle ouders hetzelfde gewaardeerd.
Er werden ook verschillen gevonden. Seculiere ouders vinden waarden omtrent gehoorzaamheid, respect en zekerheid minder belangrijk in vergelijking met religieuze ouders of ouders van wie de levensbeschouwelijke achtergrond onbekend is. Religieuze ouders vinden waarden die gaan over de betrokkenheid met dierbaren (welwillendheid), plezier (hedonisme) en sociale status (macht) belangrijker voor hun kind dan seculiere ouders.
De open vragen naar de wensen en angsten van ouders voor de toekomst van hun kind zijn geclusterd op grond van de categorieën van de Schwartz waardenschaal. Uit de inhoudsanalyse van de wensen en angsten blijkt dat ouders vooral wensen dat hun kinderen in de toekomst gelukkig en gezond zijn. Daarnaast wensen ouders hun kinderen onafhankelijkheid toe, zowel wat betreft woning, werk en inkomen als het maken van eigen keuzes in het leven. Ouders maken zich zorgen over gebeurtenissen of omstandigheden die de gezondheid, veiligheid of sociale zekerheid van hun kinderen in gevaar brengen. Daarnaast zijn ouders bang dat hun kind niet kan genieten van het leven.
Om te voorkomen dat hun angsten uitkomen, schenken ouders vooral aandacht aan hun kind (knuffelen, samen leuke dingen doen, praten). Daarnaast proberen ouders de onafhankelijkheid van hun kind te stimuleren door hen met andere kinderen te laten spelen en hen te leren hoe zij voor zichzelf op kunnen komen. Verder vinden ouders het belangrijk zelf het goede voorbeeld te geven.
Ten slotte is ouders gevraagd naar de manier waarop zij hun kind willen opvoeden. Ouders geven er de voorkeur aan hun kinderen op te voeden door hen aandacht te schenken, samen problemen op te lossen en afspraken te maken, wat een indicatie is dat ouders een authoritatieve opvoedingsstijl hanteren. Analyse van verschillen en overeenkomsten tussen ouders met verschillende religieuze achtergronden wijst uit dat aandacht schenken en samen problemen oplossen door alle ouders worden geprefereerd. Het maken van afspraken wordt het meest gewaardeerd onder religieuze ouders.
Onderzoekers
- Elina Kuusisto (projectleider)
- Melissa de Bruin
- Dr. Isolde de Groot
- Prof. dr. Doret de Ruyter
Partners
Resultaten
Waardenwijs, Een survey onderzoek naar de waarden die ouders meegeven aan hun kinderen, Elina Kuusisto, Melissa de Bruin, Isolde de Groot en Doret de Ruyter (Universiteit voor Humanistiek 2019)
Zie ook
Eerlijkheid en vrijheid belangrijke waarden in opvoeding (nieuwsbericht)
Contact
Elina Kuusisto, e.kuusisto@uvh.nl cc elina.kuusisto@tuni.fi
In deze studie, uitgevoerd door onderzoekers de Universiteit van Humanistiek op verzoek van het Humanistisch Verbond en kinderopvangorganisatie Humankind, onderzochten wij de waarden van ouders.