CO-LIVE: invloed van COVID-19-pandemie op overlijden en rouw (afgerond)

• 2020 - 2023
• Status: afgerond

De coronacrisis had veel gevolgen voor de zorg, in het bijzonder voor zorg in de laatste levensfase. Het was lastig om goed afscheid te nemen van een dierbare. Ook voor zorgverleners was deze situatie ingewikkeld. Daarom brachten onderzoekers al tijdens de crisis in kaart hoe mensen deze situatie ervoeren en welke lessen we hieruit kunnen trekken voor de toekomst. Het doel van dit onderzoek was om de balans te vinden tussen veilige zorg en de behoeften van stervende patiënten en hun familieleden.

Beschrijving

Nabestaanden en zorgverleners werden gevraagd naar hun ervaringen met zorg rond het levenseinde voor iemand die is overleden tijdens de COVID-19-pandemie. Dit gebeurde via online vragenlijsten en interviews. 

Doel van het onderzoek:

• begrip van wat nabestaanden en zorgverleners hoogwaardige zorg aan het levenseinde tijdens de COVID-19-pandemie vinden;
• begrip van wat rouwverwerking voor familieleden belemmert en vergemakkelijkt tijdens de COVID-19-pandemie;
• vroegtijdig vaststellen van gecompliceerde rouw bij nabestaanden en langdurige problemen en burn-out bij zorgverleners.

De resultaten zijn vertaald naar de praktijk in de vorm van richtlijnen voor hoogwaardige en veilige zorg aan het levenseinde.

Onderzoekers

Projectleider: dr. Ida Korfage (Erasmus MC).
In de projectgroep zitten onderzoekers van Erasmus MC, Amsterdam UMC en Hogeschool Rotterdam. Vanuit de Universiteit voor Humanistiek is prof.dr. Anne Goossensen betrokken.

Partners

Via Stichting PALZON werken Erasmus MC, Amsterdam UMC, LUMC, UMC Utrecht, UMC Groningen, Maastricht UMC, Radboud UMC en Hogeschool Rotterdam samen. 

(Mede)financiering

ZonMW, COVID-19 Programma

Resultaten

10 bevindingen vanuit de eerste golf (pdf)
uit 1100 vragenlijsten en 40 interviews met zorgverleners en nabestaanden

Publieksboekje Achter een masker van verdriet, de verhalen achter de cijfers

Zie ook

• Projectpagina bij ZonMW
• Interview met onderzoekers van Erasmus MC
• Palliaweb: Meedoen aan onderzoek
• Boekje brengt leed van bezoekbeperkingen in de zorg in herinnering

Contact

Prof. dr. Anne Goossensen, A.Goossensen@UvH.nl.

De coronacrisis heeft veel gevolgen voor de zorg in de laatste levensfase. Het doel van dit onderzoek is om de balans te vinden tussen veilige zorg en de behoeften van stervende patiënten en hun familieleden.