Parallelsessie 2: Interlevensbeschouwelijke geestelijke verzorging
- Sessie 1 - Martin Walton: Impliciet Verschil: Identiteit & variëteit in interlevensbeschouwelijke geestelijke zorg
Over de multiculturele samenleving wordt verschillend gedacht. In zorginstelling, bij justitie en defensie zijn verschillende culturen en levensbeschouwingen impliciet aanwezig, niet als uitdrukking van de expliciete doelen van een instelling of overheidsinstantie, maar in de belichaming van cultuur en levensbeschouwing door de personen die daar opgenomen of ingesloten zijn, of die daar werken. Het aanstellen van geestelijk verzorgers in die sectoren is weliswaar een expliciete erkenning van de aanwezigheid en het belang van levensbeschouwing, maar wordt in de regel gelegitimeerd met het oog op de individuele levensbeschouwelijke behoeften (vrijheid van godsdienst; spirituele dimensie; levensbeschouwelijke coping; enz.) van de cliënten, gedetineerden of medewerkers. Tegelijk hebben de culturele achtergronden, de persoonlijke overtuigingen en waarden, impliciet invloed op de manier waarop men patiënt of gedetineerde is, medewerker of militair, en dus op de interactie met anderen en met (de doelen van) de organisatie. De vraag hoe geestelijke verzorgers zich tot die multiculturele en multireligieuze diversiteit verhouden, roept een aantal deelvragen op. Welke rollen kan de geestelijk verzorger in een dergelijke situatie vervullen? Welke strategieën heeft hij of zij tot zijn/haar beschikking? Hoe speelt de eigen levensbeschouwelijke identiteit daarin een rol?
Prof. Martin Walton, Bijzonder hoogleraar geestelijke verzorging,Protestantse Theologische Universiteit Groningen
- Sessie 2 - Adem Kose: Islam, zorg en het geestelijke
Vaak denkt men dat de islamitische visies statisch van aard zijn en daardoor niet met de tijd mee kunnen gaan. Kose denkt daar anders over. De Islam stelt de mens centraal en draait rondom de mens. Geen mens? Geen Islam! Het welzijn van de mens, zowel lichamelijk als geestelijk, staat voorop en de Islam geeft daarvoor richtlijnen om met de veranderende tijd om te kunnen gaan en zich als individu te kunnen blijven ontwikkelen zonder afstand te hoeven nemen van het geloof en/of van zichzelf. De geestelijk verzorger dient daarom niet met de bril van het verleden maar met de bril van de toekomst, ofwel met de bril van de schoonheid van het leven, te kijken. Het geloof is die bril van de schoonheid van het leven: zorgen om in optimale lichamelijke en geestelijke balans te leven zonder verlies van eigen menselijkheid en zonder anderen onderdruk te hoeven zetten omwille van je eigen welzijn. De boodschap van toen en nu is hetzelfde: streven naar geluk in zowel het aardse leven als in het hiernamaals. Kose zal vanuit deze achtergrond de islamitische visies op zorg en het geestelijke toelichten.
Drs. Adem Kose werkt als islamitisch geestelijk verzorger in het Academisch medisch Centrum Amsterdam en bij Arkin, geestelijke gezondheidszorg in Amsterdam. Hij verricht promotie-onderzoek aan de Vrije Universiteit naar de rol van islamitische praktijken en visies bij de omgang met psychiatrische stoornissen.
- Sessie 3 - Joantine Berguijs en Anke Liefbroer: De rol van religieuze diversiteit in het leven en in het werk van geestelijk verzorgers.
In onze multiculturele en multireligieuze maatschappij krijgen veel geestelijke verzorgers in toenemende mate te maken met gesprekspartners uit andere religieuze tradities dan die waarin ze zelf staan, en ook met mensen die uit meerdere religieuze tradities putten. Joantine Berghuijs en Anke Liefbroer van de Vrije Universiteit onderzochten met een enquête in hoeverre geestelijk verzorgers zelf 'meervoudig religieus' zijn, hoe zij omgaan met de religieuze diversiteit in hun werk, en welke uitdagingen voor de toekomst er zijn als het gaat om een optimale dienstverlening.
Joantine Berghuijs is religiewetenschapper. Zij promoveerde in 2014 aan de Universiteit Utrecht op het onderwerp 'New spirituality and social engagement'. Zij werkt sinds 2014 als empirisch onderzoeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam in het project 'Multiple religious belonging'. In 2016 schreef zij samen met Ton Bernts 'God in Nederland 1966-2015'. j.t.berghuijs@vu.nl
Anke Liefbroer werkt als promovenda aan de Vrije Universiteit Amsterdam en doet onderzoek naar ‘interlevensbeschouwelijke geestelijke verzorging’. Daarnaast deed zij in 2016 onderzoek naar ‘Multiple religious belonging’ vanuit het Dominicaans Studiecentrum voor Theologie en Samenleving. Zij studeerde Klinische Psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en Religiewetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. a.i.liefbroer@vu.nl