UvH start leernetwerk met docenten om burgerschapsonderwijs te evalueren

13 mei 2024

De Universiteit voor Humanistiek begint dit najaar met een leernetwerk om burgerschapsonderwijs op een gepaste manier te kunnen evalueren. In het leernetwerk ontwikkelen docenten onder begeleiding van onderzoekers instrumenten die aansluiten bij de praktijken op school. Het wordt mede gefinancierd door het Expertisepunt Burgerschap.

Burgerschapsonderwijs is onder andere gericht op het bevorderen van zogenaamde burgerschapscompetenties bij leerlingen. Deze vorm van onderwijs is in 2021 vastgelegd in de wet burgerschapseducatie. Vanaf 2024 toetst de inspectie scholen op de effectiviteit van hun burgerschapsonderwijs en de mate waarin zij zicht hebben op deze effectiviteit. Voor het testen van deze effectiviteit zijn op dit moment alleen gestandaardiseerde kwantitatieve meetinstrumenten beschikbaar. (Zie ook: Resultaten en kwaliteitszorg - Expertisepunt Burgerschap).

Tegelijk wijzen onderzoekers op verschillende praktische en ethische bezwaren van deze manier van toetsen en evalueren. Denk aan de nadruk op ontwikkeling van competenties in plaats van praktijken: heeft het bespreken van spanningsvolle kwesties met leerlingen alleen waarde als een bepaalde competentie toeneemt? Of denk aan de onbedoelde bijdrage die toetsing kan leveren aan ongelijkheid. Een grote nadruk op het meten van effectiviteit zorgt mogelijk ook voor meer toets-druk. Onderzoekers Isolde de Groot en Pieter van Rees van de Universiteit voor Humanistiek: "Wij vinden het belangrijk dat er voor scholen meer tools beschikbaar komen om de waarde van burgerschapsonderwijs in kaart te brengen, zonder dat dit extra toets-druk oplevert voor leerlingen en docenten.”

Netwerkbijeenkomsten

In dit leernetwerk ontwikkelen docenten instrumenten die aansluiten bij de nieuwe wet en de visie van de school, en geschikt zijn om de kwaliteit in kaart te brengen van diverse vormen van burgerschapsonderwijs die aansluiten bij  de vernieuwde thema’s en eindtermen. Ook vormen de instrumenten een aanvulling op bestaande instrumenten die competentieontwikkeling van leerlingen in kaart brengen. Isolde de Groot legt uit: "Er zijn tot op heden geen andere partijen die een dergelijk professionaliseringstraject aanbieden. Collega docentopleiders en trainers aan hogescholen en adviserende organisaties geven ook aan dat ze behoefte hebben aan tools en professionalisering op dit gebied."

In totaal worden vijf netwerkbijeenkomsten van drie uur georganiseerd op donderdagmiddagen (15 tot 18u). Vier bijeenkomsten vinden plaats op de Universiteit voor Humanistiek. Eén bijeenkomst wordt online aangeboden. De eerste bijeenkomst start in oktober. Bijeenkomsten vinden 3-wekelijks plaats, zodat er voldoende tijd is voor het tussentijds ontwikkelen en testen van tussenproducten. Via discussie, co-creatie en formatieve feedback activiteiten dragen docenten bij aan de verdere ontwikkeling van elkaars toets/-evaluatieproducten en school-overstijgende producten.

Nieuwsgierig?

Isolde de Groot, i.degroot@uvh.nl
Pieter van Rees, p.vanrees@uvh.nl

Zie ook

Projectpagina

In dit leernetwerk ontwikkelen docenten onder begeleiding van de betrokken experts passende toets- en evaluatieinstrumenten die helpen bij het evalueren van burgerschapsonderwijs.