Prof. dr. Evelien Tonkens

Hoogleraar Burgerschap en Humanisering van de Publieke Sector.
Full Professor of Citizenship and Humanisation of the Public Sector.
030-2390183
Prof. dr.
wetenschappelijk personeel, Leerstoel Burgerschap en Humanisering van de Publieke Sector
Evelien Tonkens is hoogleraar Burgerschap en Humanisering van de Publieke Sector aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht sinds mei 2014. Sinds 2019 is ze tevens onderzoeksdirecteur en directeur van de Graduate School van de UvH. Daarnaast is ze lid van de Raad van Toezicht van Mondriaan GGZ. Tussen 2005 en 2014 was zij bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap bij de afdeling Sociologie en Antropologie van de Universiteit van Amsterdam, vanaf 2007 voltijds. Tonkens studeerde 'politieke en sociaal-culturele wetenschappen' aan de Universiteit van Amsterdam en werkte aan de universiteiten van Nijmegen en Groningen en diverse onderzoeksinstituten. In 1999 promoveerde ze in de sociale wetenschappen aan de Universiteit van Nijmegen. Tussen 2002 en 2005 was ze woordvoerder Volksgezondheid, Welzijn en Emancipatie voor GroenLinks in de Tweede Kamer. Aansluitend was ze zeven jaar vaste columnist van de Volkskrant. Tussen 2007 en 2013 was ze toezichthouder bij GGZ-centraal, en tussen 2007 en 2016 bij Meander Medisch Centrum.
Tonkens studeerde ‘politieke en sociaal-culturele wetenschappen’ aan de Universiteit van Amsterdam en werkte aan de universiteiten van Nijmegen en Groningen en diverse onderzoeksinstituten. Tussen 2002 en 2005 was ze woordvoerder Volksgezondheid, Welzijn en Emancipatie voor GroenLinks in de Tweede Kamer. Aansluitend was ze zeven jaar vaste columnist van de Volkskrant. Tussen 2007 en 2011 was ze toezichthouder bij GGZ-centraal.
In 1999 promoveerde ze in de sociale wetenschappen aan de Universiteit van Nijmegen op Het zelfontplooiingsregime, De actualiteit van Dennendal en de jaren zestig.
Ze is (co-)auteur van een onder meer de volgende boeken:
- Het zelfontplooiingsregime, De actualiteit van Dennendal en de jaren zestig (Prometheus 1999)
- Mondige burgers, getemde professionals (Van Gennep 2008),
- De beste de baas? Prestatie, respect en solidariteit in de meritocratie (Amsterdam University Press 2008)
- Op zoek naar weerkaatst plezier (AUP 2009)
- Tussen onderschatten en overvragen. Actief burgerschap en activerende organisaties in de wijk (Sun-Trancity 2009)
- Spugen op kleine leiders (Van Gennep 2009)
- De onbeholpen samenleving (AUP 2011)
- Als meedoen pijn doet. Affectief burgerschap in de wijk (van Gennep 2013)
- Montessoridemocratie. Spanningen tussen burgerparticipatie en de lokale politiek (AUP 2015)
Bachelor Humanistiek / Humanistic Studies 2020-2021:
Cursus Humanisering van de publieke sector.
In deze module leren studenten wat de belangrijkste recente ontwikkelingen zijn in de publieke sector, met bijzondere aandacht voor het ‘sociaal domein’, zorg, justitie en defensie. Hoe heeft de publieke sector zich de afgelopen decennia ontwikkeld? Hoe kunnen we deze ontwikkelingen begrijpen? Tot welke kansen, problemen en spanningen leiden ze? En wat kan humanisering van de publieke sector betekenen? Aan de orde komen bijvoorbeeld de volgende vragen: waardoor is marktwerking opgekomen en wat betekent marktwerking voor de interacties tussen managers, professionals en cliënten? Hoe kan het dat iedereen vindt dat er minder bureaucratie moet komen maar dat toch niet lijkt te gebeuren? Hoe kunnen we de populariteit van burgerinitiatieven en ‘living labs’ begrijpen? Waardoor is zelfredzaamheid een dominant maatschappelijk- en beleidsideaal en wat brengt dit ideaal zoal teweeg? Waardoor en waartoe is maatschappelijke dienstplicht in het huidige regeerakkoord terecht gekomen? Hoe reageren publieke organisaties op toenemende diversiteit in de samenleving? Studenten leren om huidige beleidsontwikkelingen te begrijpen en kritisch te analyseren en erover in verschillende stijlen en voor verschillende publieken te schrijven en adviseren.
Werkboek (pdf)
Humanisering 3: Humanisering en organisaties I Een oriëntatie op professionaliteit, beleid en adviesgericht veldonderzoek in de publieke sector
In de module Humanisering en Organisaties bestuderen we wat goed werk is in publieke organisaties binnen het sociale domein (zorg, welzijn, onderwijs) en wat de mogelijkheden en belemmeringen daartoe zijn. Het doel van deze module is dat studenten zich verder ontwikkelen tot kritische wetenschappers in de humanistiek. Dat doen zij door een theoretisch gefundeerd voorstel voor onderzoek te ontwikkelen dat beoogt bij te dragen aan humanisering van de publieke sector. Studenten leren hoe zij op kritische wijze en goed geïnformeerd in samenwerking met een organisatie een methodologisch verantwoord en adviesgericht onderzoek vormgeven.
Werkboek (pdf)
Citizenship in a Turbulent Society
Citizenship is a core ideal in modern societies today, that has a firm rooting in humanistic ideals and practices. Citizenship is a pillar of humanism, as it articulates how relatively free, autonomous individuals give shape to their lives in relation to other individuals as well as to communities. In that sense, citizenship articulates relations between individuals and collectives, when these are not dictated by fixed hierarchical relations between for example masters and slaves or authoritarian leaders and their subjects. The notion of ‘citizenship’ integrates community membership with individual rights and duties/ responsibilities and thereby appeals to ideals of social justice.
Course book (pdf)
Master Humanistic Studies 2019-2020
Redistribution and Recognition in the Changing Welfare State
Graduates of Humanistic Studies are likely to work in the public sector as policy officers, management consultants, trainers, counsellors or researchers. Pastoral work or spiritual guidance also forms part of public sector work, e.g. in hospitals or palliative care. Therefore, an understanding of the developments in the public sector is essential. That is why we focus on the origins and development of social policy within developed welfare states, with a particular focus on the Netherlands.
Current Dutch welfare state reform, including the devolution of responsibilities for public tasks from the central government to local governments has a tremendous impact on the execution of public tasks by organizations as well as the professionals and citizens involved. In this course we will first look into what these changes contain within an international context seen from a normative perspective and secondly what these changes mean for different stakeholders in their daily practice.
Course book (pdf)
- Sinds 2016 Voorzitter begeleidingscommissie onderzoek vrijwilligerswerk in de asielzoekersopvang (ingesteld door het WODC)
- Sinds 2015 Lid Slimme Raad Eindhoven
- Sinds 2014 Lid Wetenschappelijke Adviesraad van de Nederlandse Vereniging voor Toezichthouders (NVTZ)
- Sinds 2014 Lid Adviesraad Platform Zijn (Vrouwenplatform Nederland)
- Sinds 2013 Lid Adviesraad Kennismakelaar Ruimte voor Initiatief, Ministerie van BZK
- Sinds 2013 Lid Raad van Toezicht Mondriaan GGZ Heerlen
- Sinds 2013 Voorzitter Auditcommissie Kwaliteit Mondriaan GGZ Heerlen (roulerend voorzitterschap)
- Sinds 2013 Voorzitter van de jury van de (jaarlijkse) Helemaal Humanitasprijs
- Sinds 2007 Lid redactieraad TSS tijdschrift voor sociale vraagstukken
- Sinds 1997 Lid redactieraad Tijdschrift voor Genderstudies
- 2007-2016 Lid van de Raad van Toezicht van Meander Medisch Centrum Amersfoort
- 2013- 2016 Voorzitter Auditcommissie Kwaliteit en Veiligheid van de Raad van Toezicht van Meander Medisch Centrum Amersfoort
- 2011- 2014 Voorzitter Wetenschappelijke Begeleidingscommissie Tweede Evaluatie Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) (ingesteld door Ministerie van VWS)
- 2013- 2014 Lid van de (tijdelijke) Commissie Maatschappelijke Ondersteuning van de Gezondheidsraad
- 2013- 2014 Lid (tijdelijke) Adviesraad Ruimte voor Initiatief (ingesteld door Ministerie van BZK)
- 2010-2013 Lid Kwaliteitsraad zorginstelling Cordaan
- 2007-2011 Lid van de Raad van Toezicht van Meerkanten GGZ resp. GGZ Centraal in Ermelo resp. Amersfoort
- 2010 - 2013 Lid van de Kompasgroep (denktank) van de Wiardi Beckman Stichting (wetenschappelijk bureau van de Partij van de Arbeid)
- 1996-2012 Lid van vele (tijdelijke) adviescommissies, waaronder: Visitatiecommissie Wijkenaanpak Ministerie van VROM (2010-2011), Klankbordgroep Beter in meedoen, Ministerie van VWS (2007-2010),
- 2008- 2014 Lid van de Commissie voor Maatschappelijke Verantwoording en Verantwoordelijkheid van zorginstelling Prisma
Denktank reductie regeldruk Verslavingsreclassering (SVG) (2008-2009), Mitros Atelier, Adviesraad woningbouwcorporatie Mitros Utrecht, Adviescommissie Nationale Conventie voor Bestuurlijke Vernieuwing, Ministerie van Binnenlandse Zaken (2005-2006), wetenschappelijke begeleidingscommissie Sociaal structuurplan Amsterdam (1997-1998), Adviescommissie De toekomst van het emancipatiebeleid, Directie Coördinatie Emancipatiebeleid, Ministerie van Sociale Zaken (1996)