Academisch Jaar geopend met Laurentien van Oranje

5 september 2022

“Pak de ruimte om te luisteren naar de mensen om wie een vraagstuk gaat, en gá ervoor: de samenleving heeft jullie nodig!”, zo wenste Laurentien van Oranje studenten en docenten van de Universiteit voor Humanistiek toe op de Opening van het Academisch Jaar. De Opening stond dit jaar in het teken van het thema Bridging the gap, het dichten van kloven tussen verschillende mensen. 

"Veel mensen voelen zich ongezien en ongehoord," aldus rector Joke van Saane. "Boeren en natuurbeschermers, werknemers en werkgevers, ministers en onderdanen, iedereen meent dat er te weinig oog en oor is voor de eigen specifieke noden. En iedereen roept steeds harder, om de ander en zichzelf te overtuigen. Meestal slaan we dan het luisteren over (...) Om de ander te verstaan moeten we bereid zijn om de ander minstens zo serieus te nemen als onszelf. En dat in alle opzichten die er voor die ander toe doen."  Lees de openingsrede van rector Joke van Saane.

De keynote werd verzorgd door Laurentien van Oranje. Vanuit haar ervaringen met ouders en kinderen die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire gaf zij een nieuw perspectief op verbinding en gelijkwaardigheid. Ze sprak over de noodzaak om goed te luisteren naar de ander om belangrijke vraagstukken beter te doorgronden. Om goed te luisteren is nederigheid nodig, zo gaf Laurentien van Oranje aan, en zelfreflectie. Om er achter te komen wat je wel, en vooral ook, wat je níet weet.

Laurentien: "Ik heb altijd al geloofd in de waarde van het luisteren naar verschillende perspectieven om een vraagstuk te doorgronden. De perspectieven van mensen om wie het vraagstuk gaat, maken het onzichtbare, zichtbaar. Zij bieden de “bronkennis”, zoals een collega die ook gedupeerd is door de kinderopvangtoeslagaffaire, het noemt. Door daar volstrekt open, gelijkwaardig en zonder waardeoordeel mee te verbinden en naar te luisteren, worden patronen en dwarsverbanden zichtbaar van wat er écht aan de hand is (...)

(...) Wie nemen we serieuzer als we een complex vraagstuk zoals laaggeletterdheid, kinderarmoede of de kinderopvangtoeslagaffaire willen doorgronden? Iemand die het vraagstuk vanaf een afstand bekijkt – consultants, ambtenaren, politici, professionals en mensen zoals ik - of mensen die vanuit het échte leven woorden kunnen geven aan de gelaagde realiteiten en gevoelens waar deze vraagstukken uiteindelijk over gaan?"

Download de lezing van Laurentien van Oranje. 

Zorgzaam uit de crisis

De leerstoelgroep Zorgethiek publiceerde dit weekend het eindrapport Zorgzaam uit de crisis, een onderzoek naar wat we kunnen leren van de ervaringen van kwetsbare groepen tijdens de COVID-19 crisis. Het rapport biedt vijf uitgangspunten die helpen om beleid zorgzamer en inclusiever, en de samenleving veerkrachtiger, te maken. Ageeth Ouwehand, lid van de Raad van Bestuur van ’s Heeren Loo en lid van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, gaf haar visie op de vijf geformuleerde ankerpunten voor zorgzamer beleid. 

Bekijk de powerpoint van Ageeth Ouwehand.

Hoe is het mogelijk om met elkaar in dialoog te blijven wanneer je elkaar niet begrijpt? Masterstudent Farach Winter, voorzitter van studie- en alumnivereniging Pluralistiek, pleitte voor een hernieuwde toepassing van een van de oudste technologieën die de mens tot haar beschikking heeft, taal. 

Lees de column van Farach Winter.

Bart & Anouk speelden vanuit verrassende invalshoeken terug op de thematiek van de opening van het academisch jaar.

Number 5 foundation

In 2017 hebben Constantijn en Laurentien van Oranje de Number 5 foundation opgericht, hiermee willen zij mensen verbinden die zich inzetten voor innovatie die bijdraagt aan een inclusieve, rechtvaardige en duurzame samenleving. Deze wens komt voort uit een zorg over de groeiende kloof tussen verschillende groepen.