Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies. Wij verzoeken u om cookies te accepteren. Meer info

Abdedilah Ljamai over IS en radicaliserende jongeren

Waarom sluiten jongeren in Europa zich aan als jihadstrijder bij de Islamitische Staat (IS)? Esther Wit van het Humanistisch Verbond sprak met Abdelilah Ljamai, universitair docent Islam en Humanisme aan de Universiteit voor Humanistiek. Hij laat radicaliserende jongeren kritisch naar hun eigen daden kijken. 'Ga het gesprek aan met die jongeren.'

Door Esther Wit

'Sola Scriptura!' zegt Ljamai als hij het IS (voorheen ISIS) uitlegt. 'Mijn schrift is de enige en volledige waarheid'. Hij heft zijn handen omhoog en maakt een kader: 'Ze denken maar in en vanuit één perspectief, er is geen ruimte'.  Ljamai is antropoloog, vergelijkende godsdienstwetenschapper en docent en trainer op het gebied van radicalisering en deradicalisering, 'transformology' en Critical Thinking. Na werk op diverse universiteiten en met verschillende gemeenten, geeft hij nu les op de Universiteit voor Humanistiek (UvH) over de relatie tussen de islam en het humanisme.

Wat vindt u van de ontwikkelingen in Syrië en Irak?

Het is natuurlijk verschrikkelijk wat daar gebeurt. Onmenselijk. Als wetenschapper probeer ik de situatie te begrijpen door de Fatwa's en teksten van IS te lezen. Wat is de relatie tussen deze teksten en de klassiek bronnen? In de geschiedenis van de Islam heb je een afvalligheidstheologie: als je niet in de juiste vorm van islam aanhangt wordt je uitgestoten. Maar ook in de heilige boeken van het jodendom en christendom komen gewelddadige teksten voor. Een groep als IS vat de Koran letterlijk op; er is geen ruimte voor interpretatie en dat is het probleem.

Ligt dat vooral aan de islam of aan andere factoren?

Religie speelt een rol, maar je kunt religie, cultuur en politiek niet goed scheiden. Eigenlijk gaat het om manipulatie, macht en politiek. De Jihad bijvoorbeeld, wordt in de Koran zowel aanvallend als verdedigend omschreven. Groepen als IS kiezen de gewelddadige fragmenten en verspreiden die. Sommige jongeren zijn daar vatbaar voor. Helemaal als ze geen kennis hebben van islam.

Hoe komt het dat jongeren in Europa zich tot IS voelen aangetrokken?

Ze krijgen opdrachten via internet, geld en faciliteiten. In plaats van gewoon praktiserend moslim, willen ze meteen martelaar worden. Het heeft niet zozeer met de Koran maar eerder met onbehagen te maken. Ze zijn beïnvloedbaar en hebben een lage emotionele en intellectuele weerbaarheid. Je moet de invloed van complottheorieën op hun denken niet onderschatten. Via internet worden complottheorieën over 'het Westen' verspreid. Ze zijn gefrustreerd over wat er bijvoorbeeld in Gaza gebeurt en dat kan terecht zijn. De wereld wordt voor hen duister, vol van vijanden. Tijdens deradicaliseringstrainingen van jongeren besteden we een hele dag alleen maar aan complottheorieën.

Groepen als Al-Qaida en IS zijn niet dom, je moet ze niet onderschatten. Ze hebben een strategie, geld en een hoog opgeleid kader. De leider van IS is universitair geschoold. Ik zie dat het bij deze groepen om wraakgevoelens gaat, om frustraties. Jihad is sterk emotioneel geladen.

Welke methode gebruikt u als u met jongeren werkt?

"Confrontatie. Ik wil een gelijkwaardige discussie en laat radicaliserende jongeren kritisch naar hun eigen daden kijken. Heel eenvoudig en concreet. Bijvoorbeeld, als je een moslimjongere die zegt dat hij 'Het Westen' haat, vraagt of hij zijn Nederlandse buurman zou helpen dan is het antwoord: 'Ja, natuurlijk!' De vraag is concreet, je laat iemand vanuit rechtstreeks contact denken, los van het aangeleerde denkkader. In het kader van deradicaliseringstraject, heb ik verschillende malen moslimjongeren getraind. Met een hoog percentage van hen gaat het prima. Ze zijn goed geïntegreerd in de samenleving."

Wat kan het humanisme doen?

"Het humanisme heeft niet echt een goed imago onder moslims, maar de dialoog is en blijft belangrijk. Ga het gesprek aan met die jongeren. Ze praten openlijk over wat hun ouders onbespreekbaar achtten. Dat is vooruitgang."

Bron: http://www.humanistischverbond.nl/nieuws/is-denkt-vanuit-een-perspectief

Waarom sluiten jongeren in Europa zich aan als jihadstrijder bij de Islamitische Staat (IS)? Esther Wit van het Humanistisch Verbond sprak met Abdelilah Ljamai, universitair docent Islam en Humanisme aan de Universiteit voor Humanistiek. Hij laat radicaliserende jongeren kritisch naar hun eigen daden kijken.'Ga het gesprek aan met die jongeren.'