Oratie Alice Schippers: “Leven met beperkingen brengt unieke kennis, die kunnen we met creativiteit ontsluiten”
7 oktober 2021
Een oratie om te zien, horen en ruiken!
Veel mensen met beperkingen en hun naasten zijn gemarginaliseerd en maken nog niet vanzelfsprekend deel uit van de samenleving. “We hebben onze samenleving ingericht op een manier die mensen die van de norm afwijken buitensluit”, zo legt Alice Schippers uit. “Hierdoor lopen we veel belangrijke en unieke kennis mis. Er zijn zóveel manieren om betekenis te geven aan onze ervaringen en waarnemingen. We herkennen de ervaringen van mensen met een beperking onvoldoende, laat staan dat we deze erkennen. Hierdoor komt deze bron van kennis nauwelijks tot haar recht.” In haar oratie stelt zij deze specifieke vorm van onrecht, - ze noemt het een epistemologisch onrecht- , aan de orde.
In haar oratie beschrijft Schippers het belang van Disability Studies, een geëngageerd vakgebied dat het leven met exceptionaliteiten bestudeert als een maatschappelijk complex verschijnsel. Het vakgebied richt zich niet alleen op de meer gangbare expliciete kennis, maar beoogt ook impliciete kennis te ontsluiten. Om dat te doen, moeten we ruimte maken voor onconventionele en alternatieve benaderingen in de wetenschap. “Mensen met een beperking vormen zélf een bron van kennis die er toe doet. Zij kunnen bijvoorbeeld zelf onderzoeker zijn, of meedoen aan een onderzoek als co-onderzoeker.” De kennis komt uiteindelijk iedereen ten goede, aldus Schippers: “We doen onszelf tekort als we bepaalde kennisaspecten buiten beeld houden. In het aangaan van verbindingen tussen diverse vormen van kennis en kennisdragers vinden we goud!”
Prof.dr. Alice Schippers is sinds 1 januari 2021 bijzonder hoogleraar Disability Studies aan de Universiteit voor Humanistiek. Zij is al ruim dertig jaar betrokken bij kennisontwikkeling en onderzoek in het brede gehandicaptenveld, zowel nationaal als internationaal. Zij is daarnaast directeur van stichting Disability Studies in Nederland en vice-president van IASSIDD, de internationale wetenschappelijke onderzoeksvereniging voor verstandelijke - en ontwikkelingsbeperkingen. De bijzondere leerstoel is gevestigd door stichting Disability Studies in Nederland.