Aagje Swinnen benoemd tot Socrateshoogleraar
28 oktober 2016
Aagje Swinnen
Over ouder worden en ouderdom bestaan veel stereotypen. Zo stellen we ouderdom vaak voor als een onherroepelijk fysiek en mentaal verval, en succesvol ouder worden vatten we dikwijls op als het zo lang mogelijk jeugdig en actief blijven. Hoe kun je als oudere omgaan met deze stereotypen, en welke rol speelt creativiteit hier in? Kunstparticipatie en de levenservaringen van oudere kunstenaars kunnen misschien bijdragen tot de ontwikkeling van 'de kunst van het ouder worden'.
Swinnen onderzoekt het thema vanuit verschillende invalshoeken: Hoe kunnen de kunsten ons inspireren om op creatieve manieren om te gaan met negatieve stereotiepe betekenismodellen van ouder worden? Op welke manier ervaren professionele kunstenaars creativiteit in de latere fasen in hun carrière? Ook analyseert ze welke rol creativiteit nu speelt in het dominante idee dat we succesvol oud moeten worden.
Swinnens expertise ligt in het domein van de humanistische Aging Studies. Ze schrijft over culturele betekenissen van ouder worden en over de rol van leeftijd, gender en seksualiteit in het bepalen van onze identiteit. Ze bestudeert representaties van ouder worden in literatuur, film en fotografie.
Daarnaast legt ze zich toe op onderzoek dat de grenzen tussen de geesteswetenschappelijke en sociale wetenschappelijke kijk op ouder worden tracht te overstijgen. Een voorbeeld daarvan is haar etnografische studie naar de betekenis van poëzie- en verhaleninterventies in de dementiezorg. Met een Fulbright-beurs bekwaamde Swinnen zich in de methodes achter TimeSlips en het Alzheimer’s Poetry Project in de VS. Die heeft ze vervolgens in rusthuizen in Maastricht geïmplementeerd met steun van het Nederlandse Fonds voor Cultuurparticipatie, en in samenwerking met de Van Eyck Academie.
Aagje Swinnen (1976) studeerde Taal- en Letterkunde: Germaanse Talen aan de Universiteit Gent waar ze in 2004 promoveerde op een proefschrift over de ‘vrouwelijke’ Bildungsroman in de Nederlandse literatuur (Het slot ontvlucht, 2006). Met een Veni-subsidie van NWO kwam ze bij het Centrum voor Gender en Diversiteit terecht van de Universiteit Maastricht. Sinds 2010 heeft ze daar een vaste aanstelling als universitair docent.
Swinnen publiceerde in tijdschriften zoals Journal of Aging Studies, The Gerontologist, Dementia en International Journal of Ageing and Later Life. Ook stelde ze bundels samen als Aging, Performance, and Stardom: Doing Age on the Stage of Popular Culture (met J.S Stotesbury, 2012) en Popularizing Dementia: Public Expressions and Representations of Forgetfulness (met Mark Schweda, 2015). In het kader van het NWO-programma Internationalisering Geesteswetenschappen heeft ze het European Network in Aging Studies (ENAS) opgericht waarvan ze momenteel vice-voorzitter is. Swinnen is ook co-editor van het tijdschrift Age, Culture, Humanities: An Interdisciplinary Journal, gepubliceerd door de Athenaeum Press van Coastal Carolina University.
Stichting Socrates, opgericht in 1950 als een van de eerste werkstichtingen van het Humanistisch Verbond, heeft als algemeen doel de wetenschappelijke exploratie van actuele maatschappelijke problemen vanuit een humanistisch perspectief te bevorderen.
Prof.dr. Aagje Swinnen is onlangs benoemd tot bijzonder hoogleraar International Humanism and the Art of Living aan de Universiteit voor Humanistiek, een leerstoel die wordt gefinancierd door Stichting Socrates. Aagje Swinnen doet onderzoek naar creativiteit op latere leeftijd in relatie tot levenskunst.