Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies. Wij verzoeken u om cookies te accepteren. Meer info

Socrateslezing door Evelien Tonkens: De participatiesamenleving inhumaan?

De participatiesamenleving kan pas humaan zijn als burgers er zelf over beslissen en autonomie en gelijkwaardigheid uitgangspunten zijn, vindt sociologe Evelien Tonkens. Zij schetst levensvatbare contouren voor een nieuwe maatschappij in de Socrateslezing van het Humanistisch Verbond op 2 november 2014 in Amsterdam.




De door het kabinet Rutte beoogde participatiesamenleving baart veel onrust. Zijn er wel genoeg mensen die voor elkaar willen en kunnen zorgen? Welke kwaliteit heeft die zorg? Hoe moet het met mensen zonder netwerk? En, het zijn toch gewoon keiharde bezuinigingen?


”Die zorgen zijn terecht”, zegt Evelien Tonkens, ”maar ook een beetje defensief. Participatie is een mooi humanistisch ideaal. Dus laten we niet afwachten tot beleidsmakers en politici dicteren wat het inhoudt. We kunnen beter zelf bedenken hoe we de nieuwe maatschappij willen inrichten. Humanistische waarden bieden een goed houvast. Ik juich veranderingen toe als ze uitgaan van eigen keuzes, gelijkwaardigheid, zelfontplooiing en zorgzaamheid.”

Autonomie en afhankelijkheid

Dat de overheid de overgang van een verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving van bovenaf oplegt is bijvoorbeeld ronduit strijdig met autonomie, vindt Tonkens. Of dat onvermijdelijk en wenselijk is moeten burgers samen bepalen in een breed maatschappelijk debat. Zo moeten we ons afvragen wat we over hebben voor goede ouderenzorg, of afhankelijkheid van familie beter is dan die van de overheid en welke zorg we elkaar willen en kunnen bieden.

Egoïsten

We moeten alert zijn op wat contraproductief werkt. Zo haken vrijwilligers die ongevraagd te veel verantwoordelijkheid krijgen af. Een andere sta-in-de-weg  is de scheefgroei in taakverdeling tussen mannen en vrouwen. En egoïsten die wel zorg willen krijgen maar niet geven moeten stevig worden aangepakt, vindt Tonkens.

Prof. dr. Evelien Tonkens (1961) is sociologe. Sinds mei 2014 is zij hoogleraar Burgerschap en Humanisering van Instituties en Organisaties aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Eerder was zij bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap aan de Universiteit van Amsterdam (2005-2014) en woordvoerder volksgezondheid, welzijn en emancipatie voor GroenLinks in de Tweede Kamer (2002-2005). Tonkens is toezichthouder bij diverse zorginstellingen en adviseert overheden en organisaties over de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO).

Socrateslezing

Sinds 1984 vraagt het Humanistisch Verbond voor de Socrateslezing elk jaar een denker commentaar te geven op maatschappelijke vraagstukken vanuit humanistisch perspectief. Denkers die Tonkens voorgingen zijn onder anderen filosofe Susan Neiman over Europese verbondenheid, Louise Fresco over duurzame voedselproductie, Philipp Blom en Bas Heijne over verlichtingsidealen, Vincent Icke over de relatie tussen wetenschap en levensbeschouwing, Fernando Savater over opvoeding, Fouad Laroui & Paul Scheffer over een humanistische Islam en Beate Roessler & Britta Böhler over privacy.


Tonkens spreekt haar Socrateslezing uit op zondagmiddag 2 november om 15.30 uur in de Rode Hoed in Amsterdam. Meer info en aanmelding op socrateslezing.nl

Noot voor de redactie
Voor meer informatie of bemiddeling voor een interview neemt u contact op met de perscoördinator van het Humanistisch Verbond: Paulien Boogaard p.boogaard@humanistischverbond.nl, T 020-5219092, M 06.49808825 of communicatiemedewerker Saskia Markx T 020 - 521 90 90; M 06-44130568

De participatiesamenleving kan pas humaan zijn als burgers er zelf over beslissen en autonomie en gelijkwaardigheid uitgangspunten zijn, vindt sociologe Evelien Tonkens. Zij schetst levensvatbare contouren voor een nieuwe maatschappij in de Socrateslezing van het Humanistisch Verbond op 2 november 2014 in Amsterdam.