Manuela Kalsky over oorlogstrauma's en het doorbreken van wij-zij denken

8 mei 2025

“Mijn ouders waren slachtoffer van de oorlog, maar als Duitsers werden ze ook gezien als daders.” Aan de vooravond van Dodenherdenking vertelde bijzonder hoogleraar Manuela Kalsky NieuwWij hoe diep de Tweede Wereldoorlog haar familie getekend heeft. "We moeten af van het idee dat iemand maar één identiteit heeft."

Een psychiater stelde vast dat ook Kalsky zelf worstelt met een oorlogstrauma. “Door mijn Duitse nationaliteit was ik mededader zonder persoonlijke schuld; en door mijn familieverhaal ben ik ook slachtoffer.” Als kind ervoer ze bovendien de spanning van de Koude Oorlog.

Kalsky deed haar verhaal op de website van Nieuw Wij. In 2008 startte zij dit project met het ministerie van VROM om tegenstellingen in de samenleving te overbruggen. Ze signaleert dat mensen elkaar te vaak buitensluiten en moeite hebben met verschillen buiten hun eigen kring. 

"We moeten af van het idee dat iemand maar één identiteit heeft," stelt de bijzonder hoogleraar. "We zien nu een nieuwe verzuiling waarbij etnische minderheden worden buitengesloten omdat ze 'anders' zijn."

Vanuit haar bijzondere leerstoel aan de Universiteit voor Humanistiek wil ze jongeren kennis laten maken met verschillende levensbeschouwingen. Ze pleit voor een wereldbeeld waarin menselijke veelzijdigheid centraal staat.

Kalsky: “Het gaat erom hoe je met ‘de ander’ omgaat. De ander die niet hetzelfde is als jij en het ook niet hoeft te worden. De aloude regel: behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden, is een uitstekend moreel kompas in onze diverse samenleving.”

Lees het volledige interview op nieuwwij.nl.

Manuela Kalsky deelde in een interview hoe diep de Tweede Wereldoorlog haar familie heeft getekend. “Mijn ouders waren slachtoffer van de oorlog, maar als Duitsers werden ze ook gezien als daders.”