Omslag in benadering van burgers
Alle gemeenten in Nederland krijgen binnenkort te maken met de drie decentralisaties in het sociaal domein (de Jeugdwet, de Participatiewet en de nieuwe Wmo). Het zijn niet alleen transities, maar ook transformaties naar een nieuwe cultuur in de dienstverlening. Het zou daarom goed zijn als gemeenten meer ruimte geven aan een persoonlijke benadering, aldus Linda van der Zwaan. Zij onderzocht hoe een gemeente met deze verandering – de Kanteling – aan de slag ging. Op 21 mei verdedigt zij haar proefschrift De Kanteling aan de Universiteit voor Humanistiek.
Linda van der Zwaan: “Woorden als ‘eigen kracht’ en ‘zelfregie’ horen we vaak als het gaat om de cultuuromslag naar de participatiesamenleving. Burgers zullen minder een beroep kunnen doen op de verzorgingsstaat en moeten vaker oplossingen gaan vinden binnen het eigen sociaal netwerk. Veel gemeenten zijn hier al mee bezig door bijvoorbeeld het zogeheten keukentafelgesprek te voeren met burgers. Uit mijn onderzoek blijkt dat de aandacht voor de leefwereld van de burger een belangrijke voorwaarde is om veranderingen te realiseren. Met name voor de gemeentemedewerkers zal dit een andere vorm van dienstverlening betekenen".
Voor haar proefschrift heeft Linda van der Zwaan drie jaar onderzoek gedaan in een gemeente die de Kanteling als een pilot had ingevoerd. Een team van zowel gemeentemedewerkers als professionals van welzijnsorganisaties was verantwoordelijk voor de uitvoering. Zij laat zien hoe de processen binnen het team en binnen de gemeentelijke organisatie nauw samenhangen met een omslag naar meer ‘eigen kracht’ van de burger. Niet iedereen bleek te kunnen veranderen in een zelfredzame burger, omdat sommige situaties te complex waren. Om burgers meer te laten participeren in de samenleving is een professional nodig die over bepaalde competenties beschikt, zoals ondersteuning bieden en persoonlijke betrokkenheid. De professional moet dan wel de ruimte krijgen om er daadwerkelijk te zijn voor de burger en niet beperkt worden door smalle taakopvattingen, normtijden of andere inperkende indicatoren. Binnen de gemeentelijke organisatie was echter deze cultuuromslag niet doorgevoerd, waardoor de verschillende doelstellingen met elkaar botsten.
Het proefschrift geeft een kijkje achter de schermen van een gemeentelijke organisatie en is daarom interessant voor een ieder die zich bezig houdt met de komende drie decentralisaties. Het boek laat de kansen en de knelpunten zien die ontstaan als de leefwereld van de burger meer centraal komt te staan binnen een ambtelijke dienstverlening. In het laatste hoofdstuk worden ook handreikingen gegeven voor verdere Kantelingen.
Linda van der Zwaan is docent maatschappijleer en was gedurende het onderzoek tevens projectleider van de pilot Kansen en Kantelen.
Linda van der Zwaan: “Woorden als ‘eigen kracht’ en ‘zelfregie’ horen we vaak als het gaat om de cultuuromslag naar de participatiesamenleving. Burgers zullen minder een beroep kunnen doen op de verzorgingsstaat en moeten vaker oplossingen gaan vinden binnen het eigen sociaal netwerk. Veel gemeenten zijn hier al mee bezig door bijvoorbeeld het zogeheten keukentafelgesprek te voeren met burgers. Uit mijn onderzoek blijkt dat de aandacht voor de leefwereld van de burger een belangrijke voorwaarde is om veranderingen te realiseren. Met name voor de gemeentemedewerkers zal dit een andere vorm van dienstverlening betekenen".Voor haar proefschrift heeft Linda van der Zwaan drie jaar onderzoek gedaan in een gemeente die de Kanteling als een pilot had ingevoerd. Een team van zowel gemeentemedewerkers als professionals van welzijnsorganisaties was verantwoordelijk voor de uitvoering. Zij laat zien hoe de processen binnen het team en binnen de gemeentelijke organisatie nauw samenhangen met een omslag naar meer ‘eigen kracht’ van de burger. Niet iedereen bleek te kunnen veranderen in een zelfredzame burger, omdat sommige situaties te complex waren. Om burgers meer te laten participeren in de samenleving is een professional nodig die over bepaalde competenties beschikt, zoals ondersteuning bieden en persoonlijke betrokkenheid. De professional moet dan wel de ruimte krijgen om er daadwerkelijk te zijn voor de burger en niet beperkt worden door smalle taakopvattingen, normtijden of andere inperkende indicatoren. Binnen de gemeentelijke organisatie was echter deze cultuuromslag niet doorgevoerd, waardoor de verschillende doelstellingen met elkaar botsten.
Het proefschrift geeft een kijkje achter de schermen van een gemeentelijke organisatie en is daarom interessant voor een ieder die zich bezig houdt met de komende drie decentralisaties. Het boek laat de kansen en de knelpunten zien die ontstaan als de leefwereld van de burger meer centraal komt te staan binnen een ambtelijke dienstverlening. In het laatste hoofdstuk worden ook handreikingen gegeven voor verdere Kantelingen.
Linda van der Zwaan is docent maatschappijleer en was gedurende het onderzoek tevens projectleider van de pilot Kansen en Kantelen.
PDF DE KANTELING Linda Burgerhout-Van der Zwaan
Naar UvH-agenda
Foto: Chalita Gabriëlle Photography
Alle gemeenten in Nederland krijgen binnenkort te maken met de drie decentralisaties in het sociaal domein (de Jeugdwet, de Participatiewet en de nieuwe Wmo). Het zijn niet alleen transities, maar ook transformaties naar een nieuwe cultuur in de dienstverlening. Het zou daarom goed zijn als gemeenten meer ruimte geven aan een persoonlijke benadering, aldus Linda van der Zwaan. Zij onderzocht hoe een gemeente met deze verandering – de Kanteling – aan de slag ging. Op 21 mei verdedigt zij haar proefschrift De Kanteling aan de Universiteit voor Humanistiek.