Slotconferentie Woke en Weerstand
25 juni 2024
Op vrijdag 7 juni vond de landelijke slotconferentie van het tweejarig project Woke en Weerstand plaats waarvoor Caroline Suransky een Comenius NRO Senior Fellowshipbeurs ontving. Deze beurs is bedoeld voor onderwijsinnovaties die nadrukkelijk ten goede te komen aan studenten.
Woke en Weerstand startte in de context van mondiale bewegingen rond Black Lives Matter en daarmee samenhangende kritische vragen over de kennistheoretische basis van (hoger) onderwijs. Het hoofddoel van het project was om te ontdekken hoe studenten en medewerkers, als agonisten (kritische coöperatieven) kunnen samenwerken in curriculumontwikkeling, in plaats van als wantrouwende antagonisten.
Terugkijkend concluderen we dat toenemende polarisatie in de samenleving dit doel alleen maar urgenter heeft gemaakt. In de afgelopen jaren kwamen schurende kwesties aan de orde in studiebijeenkomsten, dialogen en workshops die vertaald werden in onderwijsherziening. Op de slotconferentie werden deze projectervaringen en werkvormen gedeeld met zo’n honderd deelnemers van elf instellingen voor hoger onderwijs (universiteiten en hogescholen), vijf niet-gouvermentele organisaties en vertegenwoordigers van lokale overheden.
Na een welkom door UvH rector Joke van Saane en inleiding van projectleider Caroline Suransky, gaf hoogleraar Gloria Wekker een keynote lezing waarin ze inging op haar ervaringen als student van kleur en later als hoogleraar. Als ‘space invader’ analyseerde zij racisme in Nederland waarover zij haar bekende boek Witte Onschuld schreef. In een boeiend betoog benadrukte ze onder andere het belang van intersectionaliteit in onderwijs en onderzoek. Daarna volgde een panel waarin het team onder leiding van Noortje Bot vertelde over ervaringen en opbrengsten in elk van de vier projectfasen: Onderwijsverandering agenderen; Onderwijsverandering oefenen; Onderwijsverandering verkennen en ontwerpen en tenslotte Onderwijsverandering evalueren en delen.
Verschillende werkvormen kwamen aan de orde, zoals “Dialoog-in-de-kantine” waarin we aan de hand van casussen openhartig in groepen met elkaar in gesprek gingen, interacties met de Amerikaanse gasthoogleraar Anthony Pinn naar aanleiding van zijn Socrateslezing die we samen met het Humanistisch Verbond organiseerde, onderwijsontwikkelingsworkshops onder leiding van externe experts over diversiteit en inclusie en dekolonisering, voor docenten en studentassistenten, een internationale online dialoog over dekoloniseren van hoger onderwijs met studenten van Stellenbosch University in Zuid-Afrika en tenslotte de rol van Woke en Weerstand in gesprekken met het College van Bestuur, studenten en medewerkers over Gaza/Palestina.
Vervolgens konden deelnemers deze werkvormen zelf ervaren door deel te nemen aan één van de vier interactieve keuzeworkshops in het middagprogramma: Emotienetwerken (gegeven door UvH alumnus Rosa Mul in samenwerking met de Reinwardt Academie), Socratische en agonistische gespreksvoering, Caleidoscopia – Spelen met diversiteit of door ‘live’ online in gesprek te gaan met Zuid-Afrikaanse studenten.
De conferentie werd afgesloten door Caroline Suransky die inging op concrete opbrengsten van het project, maar ook stilstond bij het veelal harde en onzichtbare werk dat het veranderen van een organisatiecultuur vergt.
Toolkit
Het Woke en Weerstand team is momenteel bezig met de afronding van een online ‘tool kit’ die vanaf vrijdag 5 juli 2024 beschikbaar is via de website van de Universiteit voor Humanistiek. Daarin zijn veel van de besproken werkvormen opgenomen. Via een QR code kan de tool kit als ‘open acces resource’ gratis worden gedownload en gebruikt als bron van inspiratie op de UvH en elders.
Caroline Suransky (projectleider), namens studentleden Farach Winter, Leen Kruithof, Marishelle Lieberwerth, Brechje Meijer, Rebecca Lensink, Rosanne van Bruggen en docent Noortje Bot.
Op vrijdag 7 juni vond de landelijke slotconferentie van het tweejarig project Woke en Weerstand plaats waarvoor Caroline Suransky een Comenius NRO Senior Fellowshipbeurs ontving. Deze beurs is bedoeld voor onderwijsinnovaties die nadrukkelijk ten goede te komen aan studenten.