Terugblik Educational Encounters with Bruno Latour’s Philosophy of the Earth
16 juni 2024
In de afgelopen decennia groeit de bewustwording van – en betrokkenheid bij de klimaatcrisis. Deze crisis plaatst de missie van de Universiteit voor Humanistiek in nieuw daglicht. Het is immers duidelijk dat een wetenschappelijke bijdrage leveren aan het realiseren van ‘een humane en zinvolle samenleving’ alleen mogelijk is op een leefbare aarde. De UvH wil meer ruimte maken voor onderwijs en onderzoek naar duurzaam menswaardig leven met respect voor planetaire grenzen en waarin de verwevenheid van menselijk leven met andere levensvormen op aarde als belangrijk perspectief verschijnt in het streven om menselijk floreren te bevorderen.
Verschillende denkers kunnen ons helpen bij het ontwikkelen van nieuwe perspectieven. Eén van deze denkers is Bruno Latour. Zijn gedachtegoed biedt waardevolle aanknopingspunten voor de trans-disciplinaire ambities van de UvH. Het brengt sociale en geesteswetenschappelijke kennis op het gebied van duurzaam leven op kritische wijze samen, met aandacht voor epistemologische vragen. Daarnaast spelen de kunsten een grote rol in zijn ideeën, hetgeen goed aansluit bij bijvoorbeeld ons denken over ‘Artistic Research’.
S-Composition
Tegen deze achtergrond nodigden Caroline Suransky en emeritus hoogleraar Ethiek Henk Manschot het Franse collectief S-Composition uit voor een workshop die op maandag 3 juni 2024 plaatsvond. Aan deze workshop namen 42 studenten en medewerkers deel van de UvH, maar ook van andere instellingen voor hoger onderwijs, het Humanistisch Verbond en verscheidene op ecologie gerichte non-profit organisaties waarvan een aantal geleid worden door UvH alumni.
S-Composition continueert het werk van Bruno Latour die in 2022 overleed, door bruggen te slaan tussen kunst, wetenschap en politiek. Ze brengen wetenschappers, kunstenaars, burgers, leerlingen en studenten samen voor educatieve uitwisselingen en co-creatie. Daarbij gaan zij uit van kernconcepten van Latour, zoals critical zone, geopathie, nieuw klimaatregiem en ecologie van perceptie.
Zeven planeten
Na een welkom door UvH rector Joke van Saane en korte inleidingen van Henk Manschot en Caroline Suransky, introduceerden Chloé Latour en Jean-Pierre Seyvos een aantal activerende werkvormen waarin ze kennis en ervaringen met elkaar verbonden om zo nieuw bewustzijn te creëren en nieuwe handelingsperspectieven te openen in de context van de klimaatcrisis. Centraal stonden Latour’s ideeën rondom de ‘Zeven Planeten’, waarin we thema’s verkenden die te maken hebben met verschillende perspectieven en de manier waarop mensen de wereld bewonen. De metafoor van een fictief planetarium illustreerde daarbij hoe mensen met uiteenlopende wereldbeelden en prioriteiten goedbeschouwd op verschillende planeten zouden kunnen leven, gezien hun uiteenlopende percepties van de werkelijkheid, waarden en reacties op klimaatverandering.
De laatste oefening van de dag werd gefaciliteerd door lector Hester Dibbits van de Reinwardt Academie en UvH alumnus Rosa Mul. Deze educatieve werkvorm, genaamd ‘emotie-netwerken’ is geïnspireerd op Latour’s gedachtegoed en werd eerder geïntroduceerd in project Kolonialisme in de Muren van de UvH. HKU docent en illustrator Katja Fred maakte met tekeningen een impressie van de dag.
Lees ook
Vooruitlopend op de workshop op de UvH interviewde het Humanistisch Verbond Chloé Latour. Het interview met haar is hier terug te lezen: https://www.humanistischverbond.nl/nieuws/chloe-latour/Het Franse collectief S-Composition zet het werk voort van Bruno Latour die in 2022 overleed, door bruggen te slaan tussen kunst, wetenschap en politiek. Ze brengen wetenschappers, kunstenaars, burgers, leerlingen en studenten samen voor educatieve uitwisselingen en co-creatie, om te komen tot een nieuw perspectief op de toekomst van onze planeet. Maandag 3 juni verzorgde S-Composition een workshop op de Universiteit voor Humanistiek.
