Opleiding 'Publiek Leiderschap: in en voor de samenleving'
We hebben leiders nodig met een visie op de langere termijn, die ten dienste staan van anderen en de samenleving. Dit programma is bedoeld voor leidinggevenden en professionals met hart voor de publieke zaak. Je hebt al de nodige leiderschapservaring en kwaliteiten, maar bent op zoek naar verdieping en uitdaging. In deze post graduate opleiding komen academische kennis, praktijkervaringen en persoonlijke leiderschapsontwikkeling samen. Via colleges, reflecties en intervisie vergroot je je kennis van leiderschap en ontwikkel je nieuwe handelingsperspectieven.
Omvang: 1 driedaagse en 5 tweedaagse seminars en een eendaags seminar
Start: 17, 18 en 19 maart 2025 (alle data onder voorbehoud)
Verdere bijeenkomsten: 16 en 17 april, 14 en 15 mei, 11 en 12 juni, 3 en 4 september, 1 en 2 oktober en 5 november
Aantal deelnemers: 10- 14 deelnemers
Kosten: € 12.950,- (inclusief € 1.500,- overnachtingskosten)
De opleiding werkt met een leermanager en er is veel aandacht voor jou als individuele deelnemer en het groepsproces.
Voor wie?
De opleiding is voor (midden-)managers, ervaren professionals, project- en programmaleiders, netwerkregisseurs, met de ambitie een volgende leidinggevende rol te vervullen bij organisaties in de publieke sector zoals de overheid (rijk, provincies, gemeenten en waterschappen), (semi-) publieke organisaties (o.a. scholen, zorginstellingen, woningcorporaties) en NGO’s (o.a. fondsen, belangenorganisaties) en private organisaties met hart voor het publieke domein.
Wij vragen van je dat je nieuwsgierig bent naar anderen en andere sectoren en dat je je open opstelt. Je bent bereid tot reflectie en draagt actief bij aan het eigen leren en het groepsleren.
Het startniveau is academisch of een equivalent hiervan.
Na afloop van dit programma
- beschik je over theoretische kennis van Publiek Leiderschap*
- ben je in staat om bestaande leiderschapsmodellen en theorieën kritisch en weloverwogen te gebruiken
- kun je beter omgaan met complexiteit en continue veranderingen
- heb je beter zicht op de ethiek en verantwoordelijkheden van je rol als leidinggevende
- heb je meer zelfkennis en reflectie
- ben je geïnspireerd en beter in staat om anderen te inspireren
- heb je je persoonlijke leiderschapskwaliteiten versterkt
- heb je je handelingsrepertoire uitgebreid
Toelichting
Als samenleving verwachten wij dat publieke taken als zorg & welzijn, onderwijs, wonen en veiligheid op een duurzame manier worden uitgevoerd en er publieke waarde wordt gecreëerd, terwijl wet- en regelgeving en verantwoordingssystemen steeds ingewikkelder worden. Dit doet een zwaar beroep op leiderschap en dus staan leidinggevenden van zowel publieke en non-profitorganisaties als private organisaties meer en meer in de spotlights.Leiderschap speelt een essentiële rol bij het werken aan een humane en zinvolle samenleving. De roep om leiderschap is van alle tijden. De huidige complexe vraagstukken en spanningen in de samenleving vragen om leiderschap dat effectieve maatschappelijke acties kan laten ontstaan. Leiderschap dat geassocieerd wordt met verantwoordelijkheid voor de integriteit van een groter geheel en de langere termijn. Leiderschap dat geworteld is in menselijke waarden en een beroep doet op de verbeelding, voorbij de regels, de systemen en de pragmatiek.
Leiders moeten kunnen omgaan met complexiteit en beschikken over kennis die hun eigen sector overstijgt. Ze moeten flexibel kunnen inspelen op de dynamiek van de omgeving en ook in niet-hiërarchische verbanden succesvol kunnen functioneren, zoals netwerken en ketens. Tegelijkertijd kunnen zij omgaan met zowel schaalvergroting als lokaal gericht werken en worden zij geacht zichzelf, hun medewerkers en hun omgeving te inspireren. En dat in een internationale context, waarbij veel beslissingen in Brussel worden genomen.
Humanistisch gedreven termen als servant-leadership, responsible leadership, of authentiek, verbindend en inspirerend leiderschap hebben met elkaar gemeen dat het niet gaat om heroïsche leiders of te sterke machthebbers met een te egocentrisch scope en gericht op een te korte termijn. We denken dat er leiders nodig zijn met visie op een langere termijn, met oog voor meervoudige waarden en verbinding; leiders die ten dienste staan van anderen en van de samenleving. Leiderschap dat niet meteen antwoorden geeft, maar onzekerheid als uitgangspunt durft te nemen.
Onze visie op Publiek Leiderschap
- Leiderschap is niet vrijblijvend: leiderschap is verantwoordelijkheid nemen
- Leiderschap is context afhankelijk; vindt plaats in een specifieke omgeving, in de samenleving
- Leiderschap gaat over het creëren van waarde voor de samenleving: als organisatie, als team en als individu
- Leiderschap bouwt op de doorleefde kennis van de samenleving, organisaties en de eigen persoon
- Leiderschap gaat over ‘what, how and why to do’, en vooral over ‘how to be’
Leerlijnen
Deelnemers werken tijdens het programma aan hun eigen praktijktheorie over Publiek Leiderschap in drie geïntegreerde leerlijnen:
- De cognitieve leerlijn: waarbij state-of-the-art academische kennis op een aantal relevante kennisdomeinen wordt uitgediept. Diverse hoogleraren en wetenschappers verzorgen interactieve colleges.
- De praktijk leerlijn: waarbij academische kennis wordt ingezet om vanuit verschillende perspectieven de vraagstukken van de deelnemers uit de dagelijkse praktijk te duiden en verder te brengen.
- De individuele, ontdekkende leerlijn: gericht op persoonlijke leiderschapsontwikkeling door middel van intervisie en reflectie op het eigen functioneren in relatie tot organisatievraagstukken.
Deelnemers integreren de aangeboden onderdelen in de eigen praktijktheorie en in hun eigen stijl en effectiviteit als leidinggevende binnen de publieke sector. Daarbij worden zij ondersteund door de leermanager.
Leermanager
De leermanager draagt zorg voor een optimaal leerklimaat waarbij de leerlijnen en de verschillende dimensies van leiderschap: de cognitieve, mentale, emotionele en ethische dimensie samenkomen en elkaar versterken zowel in het groepsleren als in de persoonlijke ontwikkeling. De leermanager voert het intakegesprek met de deelnemers waarbij de persoonlijke leerdoelen centraal staan, ondersteunt, verbindt en daagt deelnemers en de groep hierop uit, begeleidt de intervisies en de reflecties en voert desgewenst individuele coaching gesprekken tijdens de leergang.
Docenten
Prof. dr. ir. Gerda van Dijk, kerndocent
Gerda van Dijk is hoogleraar Leiderschap & Samenleving aan de Universiteit voor Humanistiek en voorheen directeur van het Zijlstra Center, hoogleraar Publiek Leiderschap aan de Vrije Universiteit Amsterdam en hoogleraar Organisatie Ecologie bij Tilburg University. Tevens werkt ze als zelfstandig consultant, gastdocent en gastspreker.
Vakinhoudelijk is Gerda van Dijk gespecialiseerd in publiek leiderschap, strategie- en organisatieontwikkeling. Afgestudeerd en gepromoveerd als bioloog aan de Wageningen Universiteit heeft zij zich vervolgens gericht op het functioneren van organisaties. Zij benadert organisaties als ecosystemen waarbij zij met name geïnteresseerd is in de vraag hoe in een context van complexe vraagstukken en continue dynamiek leiderschap vorm krijgt. Hoe een leider deze dynamiek voor zich kan laten werken en hoe daarin effectief te interveniëren.
Prof. dr. Rob van Eijbergen, kerndocent
Rob van Eijbergen is hoogleraar Integriteit aan de Universiteit voor Humanistiek.
Hij is (inter)nationaal erkend organisatieadviseur, mediator en executive(team) coach. Rob van Eijbergen is een veelzijdig, zeer ervaren en authentiek docent en adviseur. Hij werkt zowel voor het bedrijfsleven als voor de overheid en voelt zich zowel thuis op de werkvloer als in directiekamers. Hij werkt binnen organisaties zowel aan individuele als aan organisatieontwikkeling.
Drs. Eric van den Bergh, leermanager
Eric van den Bergh is een ervaren adviseur, trainer en coach die zich met name richt op leiderschaps- en teamontwikkeling in publieke organisaties (gemeenten, provincies, waterschappen) en universiteiten.
Zijn focus ligt op het snijvlak van persoonlijk leiderschap en de organisatorische opgave: de wisselwerking tussen de taak en de mens of het team dat het doet. Hij gelooft dat maatschappelijke en organisatorische ambities vragen om sterk persoonlijk leiderschap, gebaseerd op diepgang en authenticiteit en hij helpt daarin betekenisvolle en ontwikkelende stappen te maken.
Docenten en gastsprekers:
Naast de kerndocenten, werken we met zeer ervaren academische docenten met diepgaande praktijkkennis, onderzoek en publicaties op het vakgebied Public Leadership o.a. Prof. dr Joke van Saane, Prof. dr Menno Hurenkamp, Prof. dr Patrick Nullens, Prof. Manuela Kalsky. Tevens nodigen wij een aantal top gastsprekers uit de praktijk uit.
Programma
De opleiding bestaat uit 7 modules van twee dagen. De startmodule uit 3 dagen.
In elke module komen steeds terug:
Verkenning van het thema op basis van een korte inleiding, eigen casuïstiek en vragen.
Actuele kennis over het betreffende onderwerp in de vorm van een interactieve theoretische bijdrage door een inhoudsdeskundige.
Een gastspreker die het thema vanuit een eigen invalshoek en ervaring belicht.
- Het vertalen van de opgedane kennis, inzichten en ervaringen naar het eigen handelen en casuïstiek.
- Opdrachten en oefeningen die deelnemers uitdagen hun inzichten te beproeven en grenzen te verleggen.
- De voortgang van de persoonlijke leeropgave.
- Intervisie of andere reflectievorm onder begeleiding van de leermanager om dagelijkse casuïstiek uit te diepen.
Module 1 Start van de leergang: Ken uzelf
- Leiderschapspelgrimage: verdiepte kennismaking
- Onderzoek in de eigen biografie
- Je bent je eigen instrument: de innerlijke gesteldheid als bron van activiteiten
- ‘The darkside of leadership’: gedragspatronen bij stress
- Persoonlijke leeropgave voor de leergang
Module 2 Ontwikkelingen in het denken over publiek leiderschap: in en voor de samenleving
- Ontwikkelingen binnen het publieke domein en de samenleving
- Democratie als mensenwerk
- Werken in netwerken, ketens en bureaucratieën
- Van lineair naar circulair organiseren: organisatie-ecologie
Module 3 Ontwikkelen, vernieuwen en verbeteren
- Effectief interveniëren in de organisatiedynamiek
- Leiderschap bij chaos, orde en complexiteit
- Beheersing van geest, lichaam en gevoel: andere bronnen dan de ratio
Module 4 Integriteit van organisaties
- Sociale psychologie van groepen
- Psychologische en sociale veiligheid in organisaties
- Duiden van integriteitsvraagstukken
Module 5 Europese Unie: kans en bedreiging
- Tweedaags bezoek aan Brussel en instellingen van de Europese Unie
- De Europese Unie als een strategische factor
- Europese instellingen, het besluitvormingsproces en Nederlandse belangen
- Betekenis van de Europese Unie voor de eigen rol en organisatie
Module 6 Perspectieven op Publiek en Persoonlijk leiderschap: bronnen van inspiratie en ontwikkeling
- Geloofwaardig leiderschap: psychologie, leiderschap en levensbeschouwing
- Diversiteit en inclusiviteit
- Ethiek en duurzaamheid
- De wereld van kunst, theater, filosofie en literatuur als bron van inspiratie
Module 7 Zet de toekomst op de agenda
- Processen van strategievorming en scenariodenken
- Bestuurscultuur: Praktische wijsheid en gedrag
- Persoonlijke verwerkingsopdracht en oogst van de leergang
- Afsluiting
Praktische informatie
Het programma start in het voorjaar van 2025. Er wordt in 1 driedaagse, 5 tweedaagse seminars en een eendaags seminar gewerkt met een tussenliggend avondprogramma. Het programma wordt verzorgd op de Universiteit voor Humanistiek en locaties centraal in Nederland. Module 5 vindt plaats in Brussel.
Data 2025 - data onder voorbehoud
Startmodule: 17, 18, 19 maart 2025
Module 2: 16, 17 april 2025
Module 3: 14, 15 mei 2025
Module 4: 11, 12 juni 2025
Module 5: 3, 4 september 2025
Module 6: 1,2 oktober 2025
Module 7: 5 november 2025
Intake en toelating
De leermanager voert met elke deelnemer een intakegesprek. Tijdens dit gesprek wordt o.a. ingegaan op de wederzijdse verwachtingen, het programma en de ontwikkelwensen van de deelnemer.
Certificaat
Na succesvolle afronding van de post-graduate opleiding Publiek Leiderschap ontvang je een certificaat van de Universiteit voor Humanistiek.
Een post graduate opleiding voor leidinggevenden en professionals met hart voor de publieke zaak. Je hebt al de nodige leiderschapservaring en kwaliteiten, maar bent op zoek naar meer verdieping en uitdaging. Hier komen academische kennis, eigen praktijkervaring en persoonlijke leiderschapsontwikkeling samen via colleges, reflecties en intervisie. Start: 17 maart 2025.