De Commissaris van NU: toezichthouden voorbij de codes
Een opleiding voor commissarissen en toezichthouders die staan voor toezichthouden voorbij de codes; die zich willen laten leiden door wijsheid, waarden en reflectie; die zich realiseren dat zij als individu een cruciale rol spelen in het besluitvormingsproces van meervoudige waardenafweging in de boardroom; die zich willen verdiepen in relevante academische kennis én praktijkvoorbeelden en deze willen vertalen naar de eigen toezichtspraktijk en het handelingsrepertoire. Aangeboden in samenwerking met Hemingway Professional Governance.
Omvang: 7 modules van 1 dag (vrijdagen, van 9.30 tot 17.00 uur), 1 online module (19.30 tot 21.15 uur)
Kosten: €8800, excl BTW
Aantal deelnemers: maximaal 16
Start: 13 december 2024
Bijeenkomsten: 13 december en in 2025: 17 januari, 28 januari (online sessie in de avond 19.30-21.15 uur), 7 februari, 14 maart, 11 april, 25 april en afsluiting 16 of 30 mei (in overleg met de groep te bepalen vanwege mogelijke vakanties).
Locatie: Amsterdam
Voor wie?
Voor commissarissen en toezichthouders die de basics van toezichthouden beheersen, openstaan voor een ontdekkingsreis inzake ‘toezichthouden voorbij de code’ in termen van meervoudige waardenafwegingen, integriteit en ethische dilemma’s in de board room en die zich verder willen ontwikkelen in:
- hoe te handelen om te komen tot meervoudige waardenafwegingen en een juiste besluitvorming met aandacht voor maatschappelijke ontwikkelingen en dilemma’s, gericht op lange termijn waardecreatie voor alle stakeholders.
- effectieve manieren voor zelfreflectie op hun rol als commissaris;
- verantwoord toezichthouden in situaties waarin sprake is van vaak tegenstijdige belangen en uiteenlopende waardesystemen.
Het startniveau is academisch of een equivalent hiervan.
Introductie
Het lijkt bijna een paradox. In een tijd dat alles sneller gaat, de informatievoorziening nog nooit zo groot is geweest en de druk om direct te reageren norm is, behoort de rol van toezicht uit te gaan van een waarden-gedreven visie, gepaste afstand, integer handelen en het lef om ‘er nog eens een nachtje over te slapen’. Toezicht gaat niet gebukt onder gebrek aan kennis en voortvarendheid, maar vaak onder gebrek aan wijsheid en een gedeeld waardenkader.
De samenleving ontwikkelt zich steeds meer naar een netwerksamenleving met vraagstukken die private en not-for-profit organisaties uitdagen om elkaar op z’n minst te begrijpen en steeds vaker samen te werken in netwerken, allianties en ecosystemen. Dit vraagt van commissarissen en toezichthouders dat zij zich weten te verstaan tot de drie verschillende logica’s van de markt, de politiek en het publiek domein oftewel de samenleving. En dit vraagt bovenal dat zij in staat zijn om op een verantwoorde wijze meervoudige waarden afwegingen te maken met aandacht voor markt, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen gericht op lange termijn waardecreatie voor alle stakeholders. Hoe dat verantwoord te doen gaat voorbij de codes.
Uit onderzoek blijkt dat de dynamiek in de bestuurskamers vaak bepalend is in hoeverre er daadwerkelijk ruimte is voor meervoudige waardenafweging. Commissarissen en toezichthouders hebben individueel een rol bij de interventie in deze dynamiek wanneer irrationele en disfunctionele processen de overhand krijgen. Academische kennis, praktijkinzicht, discipline en een hieruit voortkomend handelingsrepertoire, maakt toezichthouders weerbaarder en beter toegerust voor hun schier onmogelijke opgave.
In het programma maakt u kennis met ervaren begeleiders en deelnemers die werkzaam zijn als toezichthouder, die graag hun kennis en ervaring willen delen en die samen met u zich verder willen ontwikkelen.
Onze visie op toezichthouden
Toezicht bouwt op doorleefd inzicht in de samenleving, in organisaties, in actuele (sociaal maatschappelijke en technologische) ontwikkelingen en in de eigen persoon.
- Het is de hoog tijd dat commissarissen en toezichthouders leren van elkaars logica’s;
- Toezichthouden is in belangrijke mate context afhankelijk;
- Toezicht gaat over regels, codes, cijfers én over gedrag, groepsdynamiek, ethiek en moraliteit.
Leerlijnen
Deelnemers werken tijdens het programma aan hun eigen praktijktheorie over toezichthouden in drie geïntegreerde leerlijnen:
- De cognitieve leerlijn: waarbij state-of-the-art academische kennis op een aantal relevante kennisdomeinen wordt uitgediept. Diverse hoogleraren en wetenschappers verzorgen interactieve colleges.
- De praktijk leerlijn: waarbij kennis van ‘ervaringspartners’ wordt ingezet om vanuit verschillende perspectieven de dilemma’s en paradoxen van de deelnemers uit de dagelijkse praktijk te duiden en verder te brengen. Bovendien wordt in de vorm van een online ‘Escaperoom’ gewerkt in een concrete casus: ‘Het huis van Toezicht’.
- De individuele ontdekkende leerlijn: gericht op persoonlijke ontwikkeling als toezichthouder door middel van intervisie en reflectie met peers op het eigen functioneren in relatie tot actuele bestuurlijke vraagstukken.
Deelnemers integreren de aangeboden theorie, kennis en praktijkexpertise in de eigen praktijktheorie en in hun eigen stijl en effectiviteit als commissaris en/of toezichthouder. Tijdens de opleiding werken deelnemers aan een persoonlijk reflection paper waarin ze de aangeboden onderdelen integreren. Aan het eind van het programma delen zij dit paper in de vorm van een presentatie met de andere deelnemers.
Deelnemers hebben - additioneel - toegang tot het Hemingway Non-Executive e-Learning programma, waar onderwerpen zoals governance, financial control, werkgeverschap, aansprakelijkheid, trends in digitalisering, innovatie en strategie nader uitgewerkt worden. Ook behelst het programma deelname aan GoedeMorgenCommissaris - de wekelijkse online actualiteit elke woensdag van 8.15 tot 8.57 uur.
Take out
Na afloop van het programma hebben deelnemers een scherp zicht op de professie van toezichthouden, de eisen die hieraan gesteld worden en inzicht in de eigen rol. Zij hebben een stevig fundament onder de eigen ontwikkeling weten te leggen door reflectie op casuïstiek en door kennis te nemen van actuele ontwikkelingen en relevante literatuur.
Een belangrijk nevendoel is om met elkaar een community van ervaren commissarissen en toezichthouders te vormen, die samen de professie van toezichthouden anno NU verder ontwikkelt. Na afloop van het programma ontvangt u als alumnus halfjaarlijks een uitnodiging om deel te nemen aan professionaliseringsbijeenkomsten van de Universiteit voor Humanistiek en Hemingway.
Kerndocenten
Prof. dr. ir. Gerda van Dijk
Gerda van Dijk is als hoogleraar Leiderschap en Samenleving verbonden aan de academie van de universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Ze werkt daarnaast als zelfstandig consultant, gastdocent en gastspreker. Vakinhoudelijk is Gerda van Dijk gespecialiseerd in strategie-, organisatie- en leiderschapsontwikkeling, met name in de publieke sector. Gerda van Dijk zoekt in haar werk altijd de combinatie tussen theorie en praktijk en advieswerk met docentschappen en onderzoek.
Prof. dr. Rob van Eijbergen
Rob van Eijbergen is als hoogleraar Integriteit van organisaties verbonden aan de academie van de universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Daarnaast werkt hij als adviseur op het gebied van integriteitsvraagstukken, mediator en executive (team) coach. Hij werkt zowel voor het bedrijfsleven als voor de overheid en voelt zich zowel thuis op de werkvloer als in directiekamers. Hij werkt binnen organisaties zowel aan individuele als aan organisatieontwikkeling. Hij geeft veel lezingen en is regelmatig in de media te vinden voor het duiden van integriteitsvraagstukken.
Mr. Maarten den Ottolander (Hemingway Professional Governance)
Maarten den Ottolander legde zich als een van de eersten toe op het professionaliseren van het vak toezichthouden. Directe aanleiding was dat hij zijn eigen rol en toegevoegde waarde als toezichthouder onder de maat vond. We spreken nu over 2006. Vanuit deze gedachte is hij aan de slag gegaan met Hemingway Professional Governance, inmiddels een van de meest toonaangevende opleiders. Maarten laat zich kennen door zijn open nieuwsgierige, maar ook enigszins ondeugende stijl en heeft de opleidingsbehoefte voor toezichthouders in Nederland mede vormgegeven.
Voorts wordt er een bijdrage geleverd door verschillende topdocenten, waaronder: Prof. Frans Feldberg (VU), Prof. Floor Rink (RUG), Prof. Joke van Saane (UvH), Prof Patrick Nullens (UvH), Dr. Lidewij van Gils (UvA).
Programma-opzet
De opleiding bestaat uit
• 7 modules van een dag (op vrijdag, van 9.30 tot 17.00 uur),
• 1 online module ‘De Commissaris in Actie’ (19.30 tot 21.15 uur)
Een module omvat verschillende elementen:
• Kennis: actuele kennis over het onderwerp met een interactief college door een inhoudsdeskundige;
• Ervaring: een top-commissaris/toezichthouder die het thema vanuit de eigen ervaring belicht en op scherp zet;
• Intervisie/reflectie: het vertalen van de opgedane kennis, inzichten en ervaringen voor het eigen handelen
Programma-onderdelen
Module 1: Het individu als toezichthouder - Ken uzelve
State-of-the-art van toezicht: trends en ontwikkelingen
Ken uzelf: Gedragspatronen bij stress en levenslijnen, ken uw drijfveren Boardroom dynamics
Inzicht: Persoonlijke leeropgave voor de leergang m.b.t. toezicht
Module 2: Governance - de geschreven en ongeschreven regels
Basis, achtergrond, en ontwikkelingen in Governance rule based vs principle based
Codes wat staat erin; wat staat er niet in en moet je toch weten?
Inzicht: De (in)formele kant van bestuurlijke verhoudingen
Module 3: Board dynamiek - Macht en ecologie
Omgang met macht en (interne en externe) stakeholders
Betekenis voor de eigen rol met inbreng eigen casuïstiek
Kijken naar de organisatie als een ecosysteem
Inzicht: eigen rolinvulling hoe en welke nodige info/inzichten over de organisatie/betekenis voor de eigen rol
Module 4: Financieel toezicht
Sturen op financiën: hoe kijkt de ideale toezichthouder volgens de accountant?
Risicomanagement en ‘risk appetite’
Financiën, waarderingen en meervoudige waardenafweging
Inzicht: cijfers en risico’s
Module 5: Maatschappelijke ontwikkelingen
Einde van de groei-economie
Digitalisering
Social mediacommunicatie
Inzicht: Context van de organisatie
Module 6: De Commissaris in Actie
Online simulatie van praktijk gevallen (’s avonds van 19.30-21.15)
Inzicht: effect van eigen functioneren in de praktijk
Module 7: Wijs toezicht
Geloofwaardig leiderschap
Waarden gedreven Toezicht
Bestuurlijk handelen en meervoudige waardenafwegingen
Inzicht: Bestuurlijk handelen
Module 8: Persoonlijke reflectie op toezicht voorbij de codes
Game ‘Goed en Kwaad’
Locatie
Het programma wordt verzorgd bij Hemingway:
Roemer Visscherstraat 44
1054 EZ Amsterdam
Certificaat
Na het voltooien van het programma wordt een universitair erkend certificaat van de Universiteit voor Humanistiek - Hemingway uitgereikt.
PE-punten
Deelname aan het programma staat voor 75 PE punten.
Kosten
€ 8.800,- (excl. btw)
Informatie en inschrijven
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen:
met info@hemingway-pg.nl, 020 – 226 1218
of u stuurt een mail aan: g.vandijk@uvh.nl of r.vaneijbergen@uvh.nl
Aanmelden gaat via de website van Hemingway.
Voorafgaand aan de inschrijving vindt er een intakegesprek plaats voor de optimale samenstelling van de groep.
Een programma voor commissarissen en toezichthouders die zich willen laten leiden door wijsheid, waarden en reflectie en zich realiseren dat zij als individu een cruciale rol spelen in het besluitvormingsproces van meervoudige waardenafweging in de boardroom. Aangeboden in samenwerking met Hemingway Academy. Start 13 december 2024.