Hoe maak je een ritueel in 5 stappen?

Maaike Kluit, vrijgevestigd humanisticus, beschrijft de vijf stappen die volgens haar essentieel zijn bij het ontwerpen van een ritueel. Bekijk haar eigen rituele checklist!


Maaike: "Bij het ontwerpen en uitvoeren van ritueel vormen vijf vragen mijn rituele checklist:

1. Wat wil je vieren, herdenken of in een ritueel uitdrukken?

Met de eerste stap krijg je inzicht in de aanleiding voor het ritueel. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de buurvrouw jou benadert en vertelt: ‘Mijn zoon gaat verhuizen’. In gedachten begin je alvast een verhuisritueel voor te bereiden. 

2. Waarom wil je dit?

In de tweede stap ontdek je de achterliggende behoefte. Dan kan het ritueel een andere invulling krijgen dan je aanvankelijk dacht. Wat een verhuisritueel leek te worden, blijkt misschien een andersoortige overgang te markeren: de studerende zoon van de buurvrouw gaat vanuit zijn ouderlijk huis voor het eerst zelfstandig op kamers wonen.  Als je de goede vragen stelt, kun je de precieze functie van het ritueel vaststellen.

3. Wie moet het doen? 

In de derde stap identificeer je welke mensen centraal staan in het ritueel. Is het de bedoeling dat jij het ritueel voltrekt, of willen de student en zijn ouders het zelf met elkaar doen? Bepaal zorgvuldig wie het eerste of het laatste woord heeft, iets opent of sluit, iets vast- of juist losmaakt. Het kan zomaar zijn dat de hond een bijzondere rol krijgt toebedeeld. 

4. Waarmee? 

In de vierde stap werk je de rituele vorm uit met symboliek, objecten of specifieke handelingen. Dat kán natuurlijk een huissleutel zijn. Maar misschien hebben de schoentjes waarop de buurjongen ooit zijn eerste stapjes in de wereld zette, meer betekenis; of de tekening die hij maakte na zijn eerste dag op de kleuterschool. Wees creatief! Als je de vorige stappen gevolgd hebt, dient het perfecte voorwerp zich vanzelf aan. 

5. Wanneer? 

Voltrek je het ritueel meteen of doe je het op een later moment? Gaan jullie het ritueel eerst ontwerpen en thuis (laten) uitvoeren? Als jij in de rol van ceremoniemaker optreedt, spreek je met de buren een gepast moment af om het ritueel te voltrekken. Als jullie een ritueel ontworpen hebben waarmee ze zelf aan de slag gaan, kun je een draaiboek samenstellen. Zo laat je niets aan het toeval over en voeren je buren straks samen met hun zoon én de hond het perfecte ritueel uit. 


Meer informatie over de Celebranten Opleiding


Maaike Kluit studeerde in 2012 af aan de Universiteit voor Humanistiek.  Als vrijgevestigd humanisticus vervult zij vanuit haar onderneming Mijns Inziens voor verschillende organisaties en opdrachtgevers de rol van kwartiermaker, onderzoeker, tekstschrijver, teamcoach en ritueelbegeleider. Afgelopen jaar nam Maaike deel aan de eerste lichting van de Celebranten Opleiding. 

Maaike Kluit, vrijgevestigd humanisticus, beschrijft de vijf stappen die volgens haar essentieel zijn bij het ontwerpen van een ritueel. Haar eigen rituele checklist!