‘Technologie is nauw verweven met de sociale organisatie’
Universitair docent Neha Miglani bespreekt de verbindende kracht van educatieve technologieën.
“In mijn onderzoek naar onderwijstechnologieën heb ik gekeken naar de waarden, symbolen en instellingen die ten grondslag liggen aan de toenemende acceptatie ervan. Toen ik als onderzoeker in India werkte, zag ik hoe leraren zich verdiepten in de introductie van nieuwe apparaten en software in hun klaslokalen. De stem van leraren wordt doorgaans gemarginaliseerd in zowel het onderwijsbeleid als het ontwerp van software, terwijl zij juist degenen zijn die worden geconfronteerd met het echte onderwijswerk, nieuwe technologieën begrijpen en deze betekenisvol maken voor kinderen. Dat werd dus een belangrijk uitgangspunt voor mijn onderzoek.
Ik besteed ook aandacht aan de bredere perspectieven en discussies over technologie. De micro- en macro-perspectieven werken samen. Er heerst een enorm optimisme rond onderwijstechnologieën en er komt veel financiering uit de hele wereld. Deze zaken hebben inderdaad invloed op de perceptie en implementatie ervan in onderwijsinstellingen. Maar als je dieper graaft, zie je hoeveel werk er zit in het in stand houden van zulke optimistische discoursen over technologie. De institutionele complexiteit wordt ook belangrijk bij het bestuderen van onderwijstechnologie in de praktijk: hoe komen verschillende organisaties – grote technologiebedrijven, kleine start-ups, non-profitorganisaties, filantropische instellingen, multinationale organisaties zoals UNICEF, en nationale en lokale overheden – samen om samenwerkingsverbanden te creëren en te implementeren? Wiens waarden en agenda’s krijgen voorrang in deze samenwerkingsverbanden?
Vanuit het perspectief van wetenschaps- en technologiestudies zie ik technologie als nauw verweven met de sociale organisatie zelf; het staat niet los van ons. Humanistische waarden staan centraal in mijn onderzoek: betekenisgeving, kritisch denken, sociale rechtvaardigheid en ethiek zijn belangrijke contouren van technologisch onderzoek. Ik doe voornamelijk etnografisch en kwalitatief onderzoek, waarbij ik dingen vanuit meerdere perspectieven bekijk: de geleefde realiteit van mensen, wat ze ervaren en voelen, en wat het betekent om ergens mee te maken te hebben en er betekenis aan te geven, niet alleen individueel op dat moment, maar ook in hun historische, culturele en politieke context. De meerdere perspectieven helpen om de complexiteit van het onderwerp te vatten.
Ik ben steeds meer geïnteresseerd in digitale of AI-geletterdheid en hoe dit steeds belangrijker wordt voor onderwijsinstellingen en zelfs overheden. De discussie over digitale geletterdheid omvat verschillende concurrerende ideeën: de hoop, de verwachtingen, de mogelijkheden van de schijnbaar geavanceerde technologie, maar ook de onderliggende angsten, de angst om iets te missen, nog niet genoeg te weten of zelfs ‘achter te blijven’ als individu, school of land.
Een ander interessegebied overlapt met mijn andere onderzoek naar welzijn. Er wordt veel technologie gebruikt voor persoonlijk en gemeenschappelijk welzijn. Denk maar aan slimme horloges of ringen en digitale trackers die verschillende aspecten van je lichaam monitoren, zoals je hartslag. Er zijn ook steeds meer AI-ondersteunde tools, apps en forums die worden gebruikt om de geestelijke gezondheid te verbeteren. Mensen gebruiken applicaties zoals ChatGPT als hun therapeut. Ik ben geïnteresseerd in de mogelijkheden van welzijn dat door technologie wordt bemiddeld.
Vanuit mijn antropologische achtergrond sta ik soms kritisch tegenover deze ontwikkelingen, die gericht zijn op het optimaliseren van het menselijk lichaam, het verhogen van de productiviteit en het kwantificeren van de menselijke ervaring. Maar ik sta ook open voor de mogelijkheden die het biedt. Technologie verandert voortdurend de manier waarop we met elkaar en met de wereld omgaan. Een van mijn studenten onderzoekt bijvoorbeeld wat het voeren van gesprekken met ChatGPT betekent voor onze betekenisgeving. Het is uiterst belangrijk om over deze vragen na te denken.