‘Alles begint met kennis’
“Kennis is het sleutelwoord voor de UvH, zowel in onderwijs als in onderzoek. De eerste opdracht die we in het onderwijs hebben is kennis aan onze studenten bij te brengen, hen te leren hoe kennis tot stand komt en hoe een kritisch perspectief erop te hanteren.
Ons onderwijs en onderzoek sluit aan bij de urgente gesprekken die in de maatschappij leven: hoe verhouden we ons tot onderwerpen als klimaatverandering, polarisatie of groeiende ongelijkheid? En hoe gaan we om met ingrijpende gebeurtenissen in het leven, zoals rouw en verlies? Ook daarbij is kennisontwikkeling wezenlijk van belang. Daarmee verbinden we niet alleen de UvH met de samenleving, maar dragen we ook bij aan het ontstaan van nieuwe verbindingen binnen de samenleving.”
Vernieuwd humanistisch perspectief
“Traditioneel was het humanisme, zoals het ontstaan is als reactie op de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog, gericht op het bevorderen van de vrijheid van het individu. Nooit meer zou het systeem boven de individuele mens mogen staan. Ook de UvH is opgericht vanuit dat klassieke humanisme, waarin individuele vrijheid én verantwoordelijkheid samengaan: als mens maak je altijd keuzes en moet je je verhouden tot je eigen waarden. Je kunt je nooit verbergen achter dogma’s of regels.
Dit humanisme heeft tot veel goeds geleid, maar we zien nu dat er meer nodig is. Individuele afwegingen zijn niet genoeg. Het vooropstellen van het persoonlijke belang heeft ertoe geleid dat we de natuur en het klimaat uitgeput hebben en dat polarisatie en segregatie in de maatschappij groeiende zijn. Dat maakt een nieuwe vorm van humanisme noodzakelijk, en die doorontwikkeling zien we bij de UvH als onze taak. Dat houdt in dat we de bestaande humanistische principes kritisch tegen het licht houden en vervolgens ruimte maken voor nieuwe vragen, zoals bijvoorbeeld over duurzaamheid en klimaatverandering, of over diversiteit en inclusie. Ik juich de ontwikkeling toe van zowel nieuwe theoretische perspectieven als van onderzoek gericht op de impact op de samenleving.”
Nieuwe samenwerkingen
“Als levensbeschouwelijke universiteit hebben we een unieke positie naast andere, algemene universiteiten. We zijn niet bang voor normatieve vragen, en daarmee bewegen we ons tussen het wetenschappelijke perspectief en de maatschappij. We durven kritische vragen te stellen over de maatschappij zoals die is, met als ons doel een bijdrage te leveren aan een meer humane, rechtvaardige samenleving voor iedereen.
Onze samenwerkingen zijn altijd gebaseerd op kennis, en we geloven dat samenwerkingen met maatschappelijke partners ons kunnen helpen om die kennis op een hoger niveau te brengen. Een goed voorbeeld daarvan zijn onze opleidingstrajecten voor professionals, via de UvH Academie, waar we academische kennis toepasbaar maken in wisselwerking met de praktijk.
Een tweede voorbeeld van de verbreding die we de laatste jaren zoeken, is het onderzoek dat we binnen het verband Meaningful Artistic Research doen samen met de HKU. We zien dat de manier waarop mensen kunst ervaren vergelijkbaar is met de invulling die levensbeschouwing aan het leven van mensen geeft. Beide voegen een dimensie toe aan de manier waarop mensen zich tot anderen en zichzelf verhouden. Die verrijkende dimensie is nodig om als mens te kunnen floreren. Daarmee draagt dit onderzoeksprogramma wezenlijk bij aan onze kennisontwikkeling, en daardoor ook aan de samenleving. De samenwerking met de professionele kunstensector willen we in de komende jaren nog verder uitbreiden. Zo versterken wij onze expertise, en andersom voegen wij met humanistiek een nieuwe dimensie toe aan het onderzoek binnen de kunsten.
Alles begint met kennis. De voortdurende ontwikkeling van kennis verbindt ons binnen de universiteit, en erbuiten, met de samenleving. De deur naar de samenleving moeten we altijd open houden.”