Direct naar inhoud

Eredoctoraten

Elk lustrum reikt de Universiteit voor Humanistiek tijdens de Dies Natalis eredoctoraten uit aan personen die een belangrijke inspiratiebron zijn voor het academisch werk van de universiteit. 

Eredoctoraten per Dies Natalis

  • 2024 – 35e Dies Natalis  – Sheila Sitalsing en Kristján Kristjánsson

    Sheila Sitalsing is econoom, journalist en lid van de Raad voor de Journalistiek. Ze werkte voor onder meer De Volkskrant, Het Oog op Morgen en One World. Ze won in 2013 de Heldringprijs voor politieke verslaggeving. Erepromotor Menno Hurenkamp: “Sheila Sitalsing is zichtbaar en hoorbaar in het publieke debat als zeer goed geïnformeerde critica van bureaucratische uitwassen rondom bijvoorbeeld de toeslagenaffaire en de zelfgenoegzame cultuur rondom onder andere vraagstukken van diversiteit en integratie. Ze weet door een combinatie van toon en inhoud een plek in het maatschappelijk debat te verwerven voor verschillende groepen die niet vanzelfsprekend zelf aan het woord komen.”

    Prof. dr. Kristján Kristjánsson is hoogleraar Character Education and Virtue Ethics aan de Universiteit van Birmingham, adjunct-directeur van het Jubilee Centre for Character and Virtue en hoogleraar aan de Universiteit van IJsland en Boston College. Erepromotor Doret de Ruyter: “Het indrukwekkende wetenschappelijke werk van Kristján Kristjánsson omvat de terreinen van morele educatie, morele psychologie, morele filosofie en onderwijsfilosofie. Doordat hij in staat is om deze vakgebieden op een vruchtbare manier te combineren, is zijn werk verrassend en vernieuwend. Zijn onderwerpen hebben betrekking op centrale humanistische waarden als empathie, rechtvaardigheid, vriendschap, morele emoties, wijsheid en onderwijs.”

  • 2019 – 30e Dies Natalis  Geoge Fitchett, Harmut Rosa en Philip Kitcher

    Prof. George Fitchett is professor en hoofd van de onderzoeksafdeling Geestelijke verzorging in het Department of Religion, Health & Human Values van Rush University in Chicago. Hij is een van de pioniers op het terrein van onderzoek naar geestelijke verzorging in de Verenigde Staten. Met een lange staat van dienst als geestelijk verzorger, opleider en supervisor heeft hij zich ontwikkeld tot een van de meest vooraanstaande onderzoekers op dit terrein.

    Prof. Philip Kitcher is John Dewey Professor of Philosophy aan de Columbia University in New York. Hij is een breed georiënteerde filosoof, zowel in onderzoek als onderwijs, die eveneens goed thuis is in andere wetenschapsgebieden, met name de biologie. Zo heeft hij ook met Frans de Waal samen onderzoek verricht. Hij houdt zich momenteel bezig met de ethische en politieke beperkingen van wetenschappelijk onderzoek, de ontwikkeling en geschiedenis van altruïsme en moraliteit en de ogenschijnlijke strijd tussen wetenschap en religie.

    Prof. dr. Hartmut Rosa is hoogleraar aan de Friedrich Schiller Universiteit van Jena en directeur van het gerenommeerde Max-Weber-Kolleg van de Universiteit van Erfurt. Hij is een van de meest toonaangevende intellectuelen van dit moment. In Nederland is hij onder andere bekend door zijn essay Leven in tijden van versnelling. Rosa geeft een intrigerende interpretatie van onze samenleving door deze te typeren als onderhevig aan sociale versnelling. Versnelling leidt in zijn analyse tot vervreemding: we raken steeds verder van onszelf verwijderd. Zijn werk is veelvoudig vertaald en bekroond. Rosa geniet veel erkenning onder sociologen en filosofen.

  • 2014 – 25e Dies Natalis, Amartya Sen, Carol Ryff en Joan Tronto

    Prof.dr. Amartya Sen is hoogleraar filosofie en economie aan Harvard University. In 1998 kreeg hij de Nobelprijs voor Economie en van 1998 tot 2004 was hij Master of Trinity College in Cambridge. Hij is een veelzijdig academicus en invloedrijk denker. Een veelgebruikte benadering van hem is de Capability approach, een filosofisch model om over vrijheid en gelijkheid na te denken. Ook stond hij aan de wieg van een van de belangrijkste alternatieve welvaartsmetingen, de Human Development Index van de Verenigde Naties. Sen schreef onder andere Development as Freedom en The idea of Justice.

    Prof.dr. Carol Ryff is hoogleraar Psychologie aan de University of Wisconsin en directeur van het Institute on Aging, waar ze onder meer het onderzoeksproject MIDUS coördineert, een longitudinale studie naar ouder worden. In deze studie wordt zowel gekeken naar sociale, als psychologische, gedragsmatige en biologische factoren, die een rol spelen in het ouder worden. Ryff ontwikkelde een eigen concept van welzijn (well-being), dat ook gebruikt wordt in theorievorming over zingeving. Haar theorie speelt vaak een rol in multidisciplinair onderzoek naar thema’s als welzijn, gezondheid, weerbaarheid en goed ouder worden.

    Prof.dr. Joan Tronto, werkzaam aan de vakgroep Politicologie van de Universiteit van Minnesota, schreef in 1993 het invloedrijke Moral Boundaries. Ze is vooral bekend vanwege haar theorie van de zorgethiek, waarin ze een aantal tekorten blootlegt  van de algemene ethische theorie. Haar interdisciplinaire concept van zorg is vooral ook een politiek concept. Zorg is volgens Tronto de ethische kern van democratie: het construeren van samenleven, waarbij mensen altijd zorg-gever en zorg-ontvanger zijn.

  • 2009 – 20e Dies Natalis Frans de Waal, Sarah Blaffer Hrdy en Patricia de Martelaere

    Prof. dr. Frans de Waal was hoogleraar psychologie aan de Emory-universiteit in Atlanta en directeur van het veldstation van het Yerkes National Primate Research Center. Hij verwierf wereldfaam met zijn onderzoek naar het gedrag van apen. Hij zag onze moraal niet als een laagje vernis over een bruut en beestachtig innerlijk, moraal heeft diepe evolutionaire wortels. Frans de Waal overleed in maart 2024 op 75-jarige leeftijd.

    Prof. dr. Sarah Blaffer Hrdy is primatologe en antropologe en emeritus hoogleraar aan de University of California, Davis. Haar werk op het gebied van evolutietheorie kenmerkt zich door multi-, inter- en transdiscipline, en haar feministisch perspectief en de daaruit voortvloeiende gerichtheid op menselijke waarden maken haar werk van grote waarde voor twee belangrijke thema’s van de humanistiek; zingeving en humanisering in menselijke relaties, organisaties en de maatschappij.

    Prof. dr. Patricia de Martelaere was een Belgische filosofe en hoogleraar aan de Universiteit van Leuven. Zij is in 2009 overleden. De manier waarop zij in haar werk verbindingen wist te leggen tussen filosofie en levenspraktijk is van directe relevantie voor de studie van zingeving en humanisering zoals wij die in de humanistiek betrachten. Haar invalshoek stelde existentiële vragen rondom leven en dood op scherp.

  • 2004 – 15e Dies Natalis Otto Duintjer en Seyla Benhabib

    Prof. dr. Otto Duintjer ontving het eredoctoraat vanwege zijn werk op het grensvlak van filosofie en spiritualiteit. De universiteit acht dit werk van grote wetenschappelijke en maatschappelijke betekenis, mede gezien de verbinding die Duintjer legt tussen humanisme en spiritualiteit. Otto Duintjer (1932) was van 1970 tot 1987 hoogleraar Kennisleer en Metafysica aan de Universiteit van Amsterdam. Vanaf 1987 tot aan zijn emeritaat in 1997 had hij de opdracht Filosofie en Spiritualiteit aan dezelfde universiteit. Otto Duintjer is in 2020 overleden.

    Prof. dr. Seyla Benhabib is Eugene Meyer Professor of Political Science and Philosophy aan Yale University. Eerder was zij verbonden aan Harvard University (1993-2000) en de New School for Social Research (1991-1993). In 2000 bekleedde Benhabib de Baruch de Spinoza leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam. Zij ontving het eredoctoraat vanwege haar grote verdiensten op het gebied van de sociale theorie, in het bijzonder de kritische theorie en feministische visie.

  • 1999 – 10e Dies Natalis Rutger Kopland en Martha Nussbaum

    Prof. dr. Rudi van den Hoofdakker, bekend als dichter en schrijver Rutger Kopland (overleden in 2012), ontving het eredoctoraat vanwege zijn belang voor de verwoording van menselijke waarden en zijn verschillende vormen van kennis, zoals de therapeutische en de biologische enerzijds (een multidisciplinaire benadering van de mens), en het belang van de dichtkunst anderzijds. Henk Manschot: “Wie toegang zoekt tot de menselijkheid van de mens, gaat bij méér taalspelen te rade dan het wetenschappelijke alleen. Het is boeiend om daarover zowel de psychiater als de dichter te horen.”

     Prof. dr. Martha Nussbaum, hoogleraar ethiek en rechtsfilosofie aan de Universiteit van Chicago, ontving het eredoctoraat in 1999 vanwege haar expertise en kennis van het culturele erfgoed dat tot de voedzaamste bronnen behoort van het Europees humanisme. Henk Manschot: “Het geheim en de aantrekkingskracht van haar werkwijze is dat zij centrale thema’s uit de humaniora, zoals het zoeken naar geluk, naar wat het ‘goede’ leven is, vruchtbaar maakt voor hedendaagse vraagstukken die ook de humanistiek in hoge mate aangaan: vraagstukken die betrekking hebben op wat menswaardig leven is.”