Rituelen bij afscheid

Elk mens krijgt met verlies te maken. Rituelen kunnen helpen om het verlies een plek te geven. In module 3 staan existentiële en sociale overgangen bij afscheid, verlies en rouw centraal. We gaan in op de psychologie en sociologie van rouw. Rouw wordt hierbij niet opgevat als iets wat zich in het hoofd van een persoon afspeelt, maar als sociale emotie die ingebed is in sociale en culturele structuren. We besteden daarom aandacht aan collectieve rituelen, zoals herdenkingen, en de rol ervan in onze geglobaliseerde samenleving. Hoe kan een celebrant collectieve transitieprocessen begeleiden?

Daarnaast trainen we gespreks-, presentatie- en reflectievaardigheden. Hierbij zijn de balans tussen het ‘zichtbaar en onzichtbaar’ zijn en het empathisch vermogen voor verschillende levensvisies van groot belang. Tijdens de bijeenkomsten besteden we hier expliciet aandacht aan. Deelnemers leren wat er nodig is om klanten zorgvuldig te interviewen en hoe zij dit verhaal van klanten kunnen verbeelden tot een ritueel.

Thema’s van de bijeenkomsten

1. Rouw en verlies in de huidige samenleving
2. Perspectieven op persoonlijk verlies
3. Collectieve rituelen en cultureel erfgoed
4. Levenseinde rituelen
5. Practicum
6. Pluralisme en/in rituelen

Docenten

Coördinator van deze module is prof. dr. Nicole Immler. Zij is werkzaam als hoogleraar Geschiedenis en Cultuurwetenschap aan de UvH. In haar onderzoek Narratives of (In)justice brengt zij in beeld hoe verschillende (migranten)groepen in het postkoloniale en naoorlogse Nederland een impuls hebben gegeven aan het pluriform worden van rituelen. Herinneringen over de generaties spelen hierin een belangrijke rol. In de opleiding gaat Nicole Immler daarom niet alleen in op persoonlijke maar ook op collectieve rituelen.
Docenten die verder verbonden zijn aan deze module zijn: prof. dr. Anne Goossensen, Mercedes Zandwijken en Iris Carta.