Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies. Wij verzoeken u om cookies te accepteren. Meer info

Accepteer alle cookiesVoorkeuren
NL EN

Open Dag 8 februari

'Ik plaats nu vraagtekens waar ik vroeger een punt zette'

Teun Toebes, masterstudent Zorgethiek en Beleid


Teun Toebes studeerde in oktober 2023 af met een scriptie over samenleven in een psychiatrisch ziekenhuis in Moldavië. Rond dezelfde tijd kwam de documentaire Human Forever uit. Zijn missie: de levenskwaliteit van mensen met dementie te verbeteren.

Levenskwaliteit 

‘In deze tijd lijkt bijna alles mogelijk te zijn, alleen is het maar de vraag hoe wenselijk dat is. Ik geloof dat we vragen moeten blijven stellen als we de toekomst willen verbeteren. Mede vanuit de zorgethiek kun je een stem geven aan mensen die voorheen niet gehoord zijn. Dit sluit naadloos aan op mijn missie om de levenskwaliteit van mensen die met dementie leven te verbeteren, zodat ook zij een hoopvolle toekomst hebben.


Daarom ben ik ruim drie jaar geleden op de gesloten afdeling van een verpleeghuis gaan wonen. Tegelijkertijd ben ik gestart met de Master Zorgethiek en Beleid. Dit omdat ik wilde luisteren naar de stemmen van mensen die wij lange tijd zijn vergeten. De studie heeft me geleerd vraagtekens te plaatsen waar ik voorheen een punt zette. De Universiteit voor Humanistiek is gedurende mijn studie voor mij een tweede thuis voor mij geworden.’

Human Forever

‘Voor de internationale documentaire Human Forever over dementie in de wereld heb ik samen met de filmmaker Jonathan de Jong elf landen op vier continenten bezocht, en binnenkort komt het tweede boek Een wereld te winnen uit. Na uitvoerig vooronderzoek (onder andere door gesprekken met wetenschappers uit 35 landen) voor de documentaire kwamen wij onder meer in een psychiatrisch ziekenhuis in het Moldavische Orhei terecht.


Door mijn eigen woonsituatie in Nederland intrigeert het mij hoe mensen samenleven binnen institutionele contexten. Ik was benieuwd hoe mensen in het ziekenhuis in Orhei leven en ik besloot dat in mijn masterscriptie te onderzoeken. Ik vond het ontzettend mooi om mezelf vanuit de thema’s solidariteit en samenleven wetenschappelijk te kunnen verdiepen in een context die zo anders is dan de Nederlandse. Ook in mijn onderzoek wil ik recht doen aan de stemmen van mensen die te vaak niet gehoord worden.’

Naar andere stemmen luisteren

‘Ik geloof dat het nodig is dat we ook binnen de wetenschap beter naar andere stemmen gaan luisteren. Daarom heb ik participerende observatie als onderzoeksmethode gekozen en vier verschillende manieren van dataverzameling gebruikt: veldobservaties, het bijhouden van een reflexief dagboek, photovoice en het maken van tekeningen. Deze laatste twee zijn arts based-methoden. Daarmee wilde ik ruimte maken voor andere kennisvormen, namelijk de eigen leefwereld van de mensen in het psychiatrisch ziekenhuis, en de eigenheid van een etnocentrisch perspectief dat anders is dan het mijne.


Tijdens het onderzoek heb ik uitvoerig aandacht besteed aan de leefwerelden van mensen in het ziekenhuis en deze op verschillende manieren inzichtelijk gemaakt.  Op die manier is het bijzondere in het alledaagse naar voren gekomen. Wat mij persoonlijk het meest bijblijft, is de fundamenteel andere vorm van solidariteit binnen het psychiatrisch ziekenhuis. In Nederland is gelijke wederkerigheid een belangrijker onderdeel van solidariteit. Dat bleek in Moldavië niet het geval. Ook de andere opstelling ten opzichte van ‘zorg voor elkaar’ en daarmee de relatie tot het ‘zelf’ is vanuit een humaan perspectief pakkend en heeft mijn ogen blijvend geopend.’



Teun Toebes