Dr. Alistair Niemeijer
Universitair docent en onderzoeker Zorgethiek en Beleid
Dr.
wetenschappelijk personeel, Leerstoel Zorgethiek
Sinds 2013 ben ik als UD Zorgethiek & Beleid verbonden aan de Universiteit voor Humanistiek. Daarnaast heb ik betrekkingen gehad als Hogeschool docent en als postdoc onderzoeker bij respectievelijk de Hogeschool Utrecht en het Amsterdam UMC.
Ik ben in verschillende hoedanigheden (adviseur, (hoofd)onderzoeker, post-doc, penvoerder/projectleider en/of als co-promotor) betrokken (geweest) bij verschillende studies en onderzoeksprojecten (zie onder). Momenteel ben ik lid van 3 adviesgevende organen: de landelijke CEG commissie van de Centrum voor Ethiek en Gezondheid, de Raad van Verbeelding van de ZIN Academie en het Alzheimer Europe Expert Advisory Panel. Daarnaast ben ik toezichthouder bij Stichting Odion, een gehandicaptenzorgorganisatie in Noord-Holland.
Ik ben half Engels en heb mijn vooropleiding in Engeland genoten. Daarna filosofie gestudeerd aan de VU en toegepaste ethiek aan de UU (cum laude afgestudeerd op een scriptie over ongezonde voeding en paternalisme). Vervolgens was ik als promovendus werkzaam aan het EMGO- instituut van het VU medisch centrum. Hier heb ik kwalitatief empirisch onderzoek gedaan naar de ethische aspecten van het gebruik van toezichthoudende woonzorgtechnologie (domotica) in de zorg voor mensen met dementie en een verstandelijke beperking. Mijn proefschrift getiteld 'Exploring good care with surveillance technology in residential care for vulnerable people' is verkrijgbaar bij VU University Press.
In mijn onderzoek heb ik speciale aandacht voor (de productie van) verschillende vormen van kennis over en normativiteit van langdurige/chronische ziekte, zorg en beperking en de interactie van technologie en waarden in zorgpraktijken
- Hoofdonderzoeker op het door ZonMW (NWO) gesubsidieerde project: Kwetsbaarheid én kracht in gezinnen met een zorgintensief kind. Zoeken naar een goede balans in complexe alledaagse gezinslevens door samenwerking vanuit zorg, (proto)professionaliteit en (ongevraagde) vriendschap. Projectnummer 639003911. Onderdeel van Programma Kennisontwikkeling Langdurige Zorg en Ondersteuning (2020 - 2024).
- Onderzoeker bij het door ZonMW gesubsidieerde project: Resilience around severe experiences of loss in daily life. Phenomenological practice-oriented research. Projectnummer: 05550032110010 (2022-2025)
- Post-doc onderzoeker bij het door ZonMW gesubsidieerde project: AMOUR: Actieonderzoek Mentale Ondersteuning oUderenzoRg. Projectnummer: 1043013222001 (2022-2024).
- Onderzoeker Gehandicaptenzorg bij het door ZonMW gesubsidieerde project: Een (zorg)ethische analyse van de COVID-19 beleidskeuzes. Projectnummer 10430032010005. Onderdeel van programma COVID-19 (2020 - 2022)
- Adviseur bij het door ZonMW gesubsidieerde project: Going local: Exploring the moral values of the Social Support Act Rotterdam. Projectnummer 854011010. Onderdeel van programma Ethiek en Gezondheid 3 (2019 - 2022).
- Projectleider van het door ZonMW gesubsidieerde project: Public municipal health policy and Human Dignity: fostering new normative expressions (afgerond). Projectnummer 731010014. Onderdeel van programma Ethiek en Gezondheid 2012-2015. (2016 - 2017).
Co-promotor van de volgende promovendi:
Karijn Aussems (Afgerond, gepromoveerd aan het AUMC in 2024, promotor prof. dr. C. Dedding); Chloe Beers (UvH 2019- nu, promotor prof. dr. A. Machielse); Marcel Boonen (Afgerond, gepromoveerd aan de UvH in 2018, promotor prof. dr. F. Vosman †); Joost Breeksema (Afgerond, gepromoveerd aan het UMCG in 2024, promotor prof. dr. R. Schoevers); Irene Caubo-Damen (UvH 2017 -nu, promotor prof. dr. A. Schippers); Annemiek Helmers (AUMC, 2024-nu, promotor prof. dr. M. Smalbrugge); Eva van Reenen (UvH, 2018-nu, promotor prof. dr. L. Visser); Carina Stigter (UvH, 2019- nu, promotor prof. dr. A. Braam), Michiel Westra (UvH, 2022-nu, promotor prof. dr. G. Jacobs).
Ik neem momenteel deel aan de volgende klankbordgroepen:
-Begeleidingscommissie Nivel Panel Naasten
-Klankbordgroep Proeftuin Emotie Intelligente Robot
Research Portal University of Humanistic Studies
Proefschrift:
- Niemeijer, A. (2015). Exploring good care with surveillance technology in residential care for vulnerable people. Amsterdam: VU University Press.
- Aussems, K., Isarin, J., Niemeijer, A. & Dedding, C. (2024). Mastering life chances and choices; a metasynthesis of how disadvantaged young people navigate between self-identity and stigma. Families in Society DOI 10.1177/10443894241245891
- Breeksema, J., Niemeijer, A, Krediet, E., Karsten, T., Kamphuis, J., Vermetten, E., Van den Brink, W. & Schoevers, R. (2024). Patient perspectives and experiences with psilocybin treatment for treatment-resistant depression: a qualitative study. Scientific Reports, 14(1), 2929.
- Lieberwerth, M. & Niemeijer, A. (2024). Lost and changed meaning in life of people with Long Covid: a qualitative study. International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-being: Volume 19 (1): https://doi.org/10.1080/17482631.2023.2289668
- Breeksema, J., Niemeijer, A., Kuin, B., Veraart. J., Vermetten, E., Kamphuis, J., van den Brink, W. & Schoevers, R. (2023). Phenemonology and therapeutic potential of patient experiences during oral esketamine treatment for treatment-resistant depression: an interpretative phenemonological study. Psychopharmacology 240, 7, p. 1547-1560 14 p.
- Aussems, K., Isarin, J., Niemeijer, A., Dedding, C. (2023). Stumbling Toward Independent Living: Participatory Action Research With Young Adults With Developmental Language Disorder. Families in Society published online: https://doi.org/10.1177/104438942311851
- de Ruiter, A., Niemeijer, A., Dronkers, P., Leget, C. & Dekking, S. (2023). COVID-19 as a crisis of confinement: What we can learn from the lived experiences of people with intellectual disabilities in care institutions" (accepted for publication in: Space and Culture).
- Breeksema, J., Niemeijer, A., Kuin, B., Veraart, J., Kamphuis, J., Schimmel, N., Van den Brink, W., Vermetten, E. & Schoevers, R. (2022). Holding on or letting go? Patient experiences of control, context, and care in oral esketamine treatment for treatment-resistant depression:a qualitative study. (Accepted for publication in Frontiers in Psychiatry).
- Beeris, C., Niemeijer, A. & Machielse, A. Count Your Life by Smiles and Tears: An Integrative Review on Resilience and Growing Older. Gerontology and Geriatric Medicine. published online: https://doi.org/10.1177/23337214221119050
- Aussems, K., Isarin, J., Niemeijer, A., Dedding, C. (2022) Working together as scientific and experiential experts: how do current ethical PAR-principles work in a research team with young adults with Developmental Language Disorder? (Accepted for publication in: Educational Action Research).
- Damen, I., Schippers, A., Niemeijer, A., Abma, T. (2022) Living with a Rare Disease as a Family: A Co-Constructed Autoethnography from a Mother. Disabilities 2, 348–364. doi.org/10.3390/ disabilities2020025.
- Van Nistelrooij, I. & Niemeijer, A. (2021). Living in an ‘ordinary’ neighborhood? A care-ethical exploration of the experiences of young adults with mild intellectual disabilities, Disability & Society, DOI: 10.1080/09687599.2021.1946677
- Bekkema, N., Niemeijer, A., Frederiks, B. & de Schipper, C. (2021). Exploring restrictive measures using action research: A participative observational study by nursing staff in nursing homes. Journal of Advanced Nursing. doi: https://doi.org/10.1111/jan.14825
- Schmidt, J., Niemeijer, A.R., Leget, C.J.W., Trappenburg, M.J. & Tonkens, E.H. (2020). The dignity circle. How to promote dignity in social work practice and policy? European Journal of Social Work. doi: 10.1080/13691457.2020.1804332
- Breeksema, J., Niemeijer, A., Krediet, E., Vermetten, E. & Schoevers, R. (2020). Psychedelic treatments for psychiatric disorders: a systematic review of patient experiences in qualitative studies. CNS Drugs. 34, 9, p. 925-946.
- Boonen, M., Rankin, J, Vosman, F. & Niemeijer, A. (2018). Nurses’ knowledge and deliberations crucial to Barcoded Medication Administration technology in a Dutch hospital: Discovering nurses’ agency inside ruling. Health, 1-20, DOI: 10.1177/1363459318800155
- Boonen, M., Vosman, F & Niemeijer, A. (2018). How barcoded medication technology affects the nurse patient relationship: an ethnographic study. International Journal of Technology Assessment in Healthcare. DOI: 10.1017/S0266462318000582.
- Vosman, F. & Niemeijer, A. (2017). Rethinking critical reflection on care: late modern uncertainty and the implications for care ethics.Medicine Health Care and Philosophy. DOI 10.1007/s11019-017-9766-1
- Niemeijer, A. & Visse, M. (2016). Challenging standard concepts of ‘humane’ care through relational auto-ethnography. Social Inclusion 4: DOI:10.17645/si.v4i4.704
- Boonen, M., Vosman, F. & Niemeijer, A. (2016). Tinker, tailor, deliberate. An ethnographic inquiry into the institutionalized practice of bar-coded medication administration technology by nurses. Applied Nursing Research, Vol. 33, p30–35
- Visse, M. & Niemeijer, A. (2016). Autoethnography as a praxis of care – the promises and pitfalls of autoethnography as a commitment to care, Qualitative Research Journal, Vol. 16 Iss 3 pp. 301 - 312.
- Boonen, M.J.M.H., Vosman, F.J.H, Niemeijer, A.R (2015). Is technology the best medicine? Three practice theoretical perspectives on medication administration technologies in nursing. Nursing Inquiry. DOI: 10.1111/nin.12119
- Niemeijer, A.R, Depla, M.F.I, Frederiks, B.J.M, Francke, A.L., Hertogh, C.M.P.M. (2014). The use of surveillance technology in residential facilities for people with dementia or intellectual disabilities: A study among nurses and support staff. Exploring the benefits and drawbacks. American Journal of Nursing 114 (12): 28-37
- Niemeijer, A., Depla, M., Frederiks, B., Hertogh, C. (2014). Autonomy under surveillance. The experiences of people with dementia and intellectual disabilities with surveillance technologies in residential care. Nursing Ethics Published online before print June 9 doi: 10.1177/0969733014533237
- Niemeijer, A., Frederiks, B., Depla., M., Eefsting, J, Hertogh, C. (2013). The place of surveillance technology in residential care for people with intellectual disabilities: is there an ideal model of application. Journal of Intellectual Disability Research 57 (3): 201-15.
- Zwijsen, S.A., Depla, M.F., Niemeijer, A.R., Francke, A.L., Hertogh, C.M.P.M. (2012). Surveillance technology: an alternative to physical restraints? A qualitative study among professionals working in nursing homes for people with dementia. International Journal of Nursing Studies 49 (2), 212-219.
- Niemeijer, A.R., Frederiks, B.J.M., Depla, M.F.I.A., Legemaate, J., Eefsting, J.A. and Hertogh C.M.P.M. (2011). The ideal application of surveillance technology in residential care for people with dementia. Journal of Medical Ethics 37(5): 303-10.
- Zwijsen, S., Niemeijer, A.R., Hertogh, C.M.P.M. (2011). Ethics of using assistive technology in the care for community dwelling elderly people: An overview of the literature. Ageing and Mental Health 15, 4: 419-2.
- Zwijsen, S., Depla, M.F.I.A., Niemeijer, A.R., Francke, A.L., Hertogh, C.M.P.M. (2011). The concept of restraint in nursing home practice: a mixed-method study in nursing homes for people with dementia. International Psychogeriatrics 23 (5): 826-834
- Niemeijer, A.R., Frederiks, B.J.M., Riphagen, I., Legemaate, J., Eefsting, J.A., Hertogh, C.M.P.M. (2010). Ethical and practical concerns of surveillance technologies in residential care for people with dementia or intellectual disabilities: an overview of the literature. International Psychogeriatrics 22, 7: 1129-1142
- Niemeijer A.R., Hertogh C.M.P.M. (2008). Implantable tags: Don't close the door for Aunt Millie! American Journal Of Bioethics 8 (8): 50-52
- Niemeijer, M. & Niemeijer, A. (2023). 'Verbinding op de dansvloer in tijden van polarisatie is essentieel.' Zorgethiek.nu 27 oktober
- Niemeijer, A. (2023). 'Wat maakt zorgethiek nu zo speciaal?' Zorgethiek.nu 8 februari
- Niemeijer, A. (2021). ‘De knowhow van ervaringskennis’. Zorg&Sociaalweb 22 oktober
- Niemeijer, A. (2021). ‘Een vakantie zonder beperkingen.’ Zorgethiek.nu 9 september.
- Bos, G. & Niemeijer, A. (2021). ‘Eenzijdige beeldvorming van de zorg bemoeilijkt broodnodige carrièreswitch’. Zorgethiek.nu 23 september
- Niemeijer, A. & Bos, G. (2020). ‘Coronamaatregelen vergroten gezondheidsrisico's in verstandelijke gehandicaptenzorg’. Sociale Vraagstukken 15 april.
- Niemeijer, A. (2020). ‘Gezondheid is meer dan een app’. Sociale Vraagstukken 17 februari.
- Niemeijer, A. (2019). ‘Het schrikbeeld van de luier.’ Open Deur 85 (1): 10-11.
- Niemeijer, M. & Niemeijer, A. (2018). 'Het Nederlandse leersysteem moet beter inspelen op de talenten van de leerling'. Opinie, De Volkskrant 27 februari.
- Niemeijer, A. (2017). ‘Kiezen voor je gelijk of je geluk?’ Zorgethiek.nu 21 september.
- Niemeijer, A. (2017). ’Intolerantie als teken van armoe', Opinie, NRC 22 september.
- Niemeijer, A. (2017). ‘Diarree, chronische ziekte en waardigheid’. Zorgethiek.nu 31 augustus.
- Visse, M. & Niemeijer, A. (2016). ‘Zorg en kunst als antwoord op terrorisme’. Zorgethiek.nu 13 oktober
- Niemeijer, A. (2015). ‘Kijkervaring: Breaking Bad.’ Zorgethiek.nu 31 oktober.
- Visse, M. & Niemeijer, A. (2015). ‘Filosofie en methode: autoetnografie’. Zorgethiek.nu 15 juli.
- Niemeijer, A. & Niemeijer-Westra, W. (2015). 'Het blijft cowboy-en met het PGB'. Opinie, De Volkskrant 26 maart.
- Niemeijer, A. (2013). ’Schelden doet en is pijn’. Zorgethiek.nu 18 november.
- Niemeijer, A. (2013). ’Waarom gaat het bij kinderen met Down toch altijd over medische risico's? Opinie, De Volkskrant 21 maart.
- Frederiks, B. & Niemeijer, A. (2011). 'De menselijke waardigheid is wel degelijk geschonden' Opinie, De Volkskrant 31 januari.
Vakwetenschappelijk:
- Niemeijer, A. & Visse, M. (2024). When Facts Only Go So Far: Decentering What it Means to Know and Understand as a Care-ethical Researcher in a Polarized, Post-Truth Era. (Accepted for publication in: Bourgault, S., Fitzgerald, M., Robinson F. Decentering Epistemologies and Challenging Privilege: Critical Care Ethics Perspective. Rutgers University Press.
- Frederiks, B., Niemeijer, A., Dashorst, L. & Bolt, M. (2019). Rol en wensen van de familie bij inzet van domotica in de ouderenzorg. Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde 1 (19): 14-20.
- Niemeijer, A. & Van Nistelrooij, I. (2018). Hoe het buitengewone het gewone wordt. Over klonen en orgaandonatie in Never Let Me Go. In: Oderwald, A.; Neuvel, K.; Tilburg, W. van (ed.), Een wondere wereld. Medische techniek in fictie, pp 201- 211. Utrecht: De Tijdstroom.
- Niemeijer, A. (2016). Opereren onder dwang: ethisch commentaar. In: Schermer, M., Weisz, M. & Ewals, F. (red.). Ethische dilemma’s binnen de VG geneeskunde en de ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking, pp 41-48. Assen: Van Gorcum.
- Niemeijer, A. (2016). Solidariteit opnieuw definiëren. Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek 26, (3): 72
- Niemeijer, A. (2014). Technologie voor kwetsbare mensen: hoe onschuldig is een elektronische medicijndoos? Zorg en Recht in Praktijk 1 (1): 17-21
- Depla, M., Frederiks, B., Hertogh, C., Niemeijer, A. (2013). Weging van Waarden. Denkbeeld 25 (4): pp 6-9.
- Niemeijer, A.R. (2012). The sweet promise of dignified technology? Intellectual disability, surveillance technology and human dignity. In: Kijk anders, zie meer. Tien jonge wetenschappers over disability studies. Den Haag: ZonMw
- Niemeijer, A., Depla, M., Frederiks, B., Hertogh, C. (2012). Verantwoorde en zorgvuldige toepassing van toezichthoudende domotica in de residentiële zorg voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking: Een handreiking voor zorginstellingen. Amsterdam: VU Medisch Centrum.
- Frederiks, B.J.M., Niemeijer, A.R., Hertogh, C.M.P.M. (2009). ‘De juridische en ethische aspecten van domotica in de zorg voor mensen met dementie’. Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde 34 (5): 181-185
- Niemeijer, A.R., Hertogh, C.M.P.M. (2009). Domotica in de intramurale zorg voor mensen met dementie In: Wel Thuis! Een verkenning van de grenzen bij zorg op afstand. Utrecht: Provincie Utrecht.
Media/Interviews:
- Interview op de website NHNieuws.nl, 5 december 2023
- Interview in dagblad Trouw, 8 juni, 2023
- Interview in het blad CNV Connectief, 6 april, 2022
- Interview in tv-programma Editie NL, RTL 4, 24 november 2021
- Interview in tv programma Een Vandaag, AVRO-TROS, 10 november 2021
- Interview in Magazine Bondgenoten van Naasten, Pilot 5, 10 juni 2021
- Interview in Zorg+Welzijn, 24 september, 2020
- nterview in het blad Markant van brancheorganisatie VGN, augustus 2020
- Interview in tv-programma Tijd voor Max, MAX, 29 april 2020
- Interview in het boek Niet-Normaal: Ontwikkelingen & dilemma’s in de Nederlandse gehandicaptenzorg, 2019
- Interview in Radio 1 programma Nieuws & Co, NOS-NTR, 2 januari 2018.
- Interview in tv-programma Zembla ‘Op leven en dood’, BNN-VARA, oktober 2016.
- Interview in Radio 1 programma De Ochtend, KRO-NCRV, 5 oktober, 2016.
- Interview in Radio 1 programma Dit Is De Dag, EO, 7 april 2016.
- Interview in tv-programma De Laatste Downer, aflevering 3, EO, april 2016.
- Interview in tv-programma De Nieuwe Wereld, IKON april 2015.
- Interview in het blad Markant van brancheorganisatie VGN, februari 2015.
- Interview het blad Het vermoeden van omroep IKON, september 2014.
- Interview in het maandblad MAMA Magazine, mei 2014.
- Interview in tv-programma De Vijfde Dag, EO, november 2013.
- De Ruiter, A., Dekking, S., Niemeijer, A., Leget, C. & Dronkers, P. (2022). Beperkt Meedoen. Zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking in corona tijden (ZonMw rapport). Utrecht: Universiteit voor Humanistiek.
- Gove, D., Gheogegan, C., Georges, J., Niemeijer, A., Pearson, J., Quinn, C., Ritzi, S., Rochford-Brennan, H., Do Rosaria Zincke Dos Reis, M. (2020). Legal capacity and decision making: The ethical implications of lack of legal capacity on the lives of people with dementia. Publisher: Alzheimer Europe. ISBN: 978-2-9199578-7-3.
- Schmidt, J., Niemeijer, A., Leget, C., Tonkens, E., Trappenburg, M. (2018). De Waardigheidscirkel (ZonMw rapport). Utrecht: Universiteit voor Humanistiek.
- Niemeijer, A. (2017). Leefstijlmonitoring: enkele ethische kanttekeningen. In: Nap, H., Lukkien, D., Cornelisse, L., Van der Weegen, S., Van der Leeuw, J. & Van der Sande, R. Whitepaper Leefstijlmonitoring. Onderzoek naar de meerwaarde en mogelijkheden van leefstijlmonitoring voor cliënten, hun mantelzorgers en zorgprofessionals, pp 43-44. Utrecht: Vilans.
- Gove, D., Andrews, J., Diederich, L., Gastmans, C., Gerritsen, D., Georges, J., Gzil, F., Houston, A., Hradcova, D., Hughes, J.C., Kilty, C., Mancini, D., Niemeijer, A., Nóbrega, L., Okkonen, E., Oyebode, J., Rigaux, N. (2015). Ethical dilemmas faced by health and social care professionals providing dementia care in care homes and hospital settings: a guide for use in the context of ongoing professional care training. Alzheimer Europe Report. Alzheimer Europe. DOI: 10.13140/RG.2.2.11878.47686
- Gove, D., Georges, J., Niemeijer, A., Hagen, I., Heimonen, S., Kapronczay, S., von Lützau-Hohlbein, H. McKillop, J., McManus, M. Topo, P. & Spiru, L. (2010). The ethical issues linked to the use of assistive technology in dementia care. Alzheimer Europe Report. Alzheimer Europe.
Examinator:
ZEB-10 Ethics of Care: An introduction (EN)
ZEB-40 Theorieën van zorgethisch onderzoek
GS Year 2 Qualitative Data Analysis
Docent:
B1ONDZ1 Inleiding in de wetenschap en kwalitatief sociaalwetenschappelijk onderzoek
B2HUM4 Introduction to Ethics (EN)
ZEB-70 Afstudeeronderzoek MA ZeB
B3BT Bachelor thesis Humanistiek
GS Year 1: Empirical Research Methods
GS Year 2-4: Supervision PhD
Extern:
Introduction to Disability Studies (Keuzevak ism de Universiteit van Amsterdam: Instituut voor Interdisciplinaire Studies)
- Lid van de Raad van Toezicht Stichting Odion.
- Lid van de CEG-commissie, Centrum van Ethiek en Gezondheid (Gezondheidsraad & RVS)
- Lid van Alzheimer Europe’s Expert Advisory Panel.
- Lid van de Raad van Verbeelding, ZIN Academie